بررسی اثرات پساب کارخانه شن و ماسه بر روی شاخص های زیستی و محیطی رودخانه تیروم

هدف از انجام این مطالعه بررسی اثرات آلاینده کارخانه شن و ماسه بر روی کاکروبنتوزها و فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب رودخانه تیروم می باشد. به همین منظور نمونه برداری از رسوبات به مدت 6 ماه از تیر تا آذر 91 در 5 ایستگاه شامل ایستگاه اول قسمت بالا دست رودخانه، ایستگاه دوم قبل از کارخانه، ایستگاه سوم در دهانه ورودی فاضلاب کارخانه، ایستگاه چهارم بعد از کارخانه و ایستگاه پنج قسمت پایین دست رودخانه با 3 تکرار انجام شد. برای سنجش شاخص های محیطی 6 فاکتور (pH، هدایت الکتریکی، کدورت، TSS، TDS و دمای آب) نمونه آب از ایستگاهها تهیه و پس از انتقال به آزمایشگاه بر اساس روش های استاندارد آنالیز آب و فاضلاب در مرکز تحقیقات ماهیان سردابی تنکابن – دوهزار اندازه گیری گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها پس از نرمال سازی داده ها با استفاده از آزمون کلوموگروف اسمیرنوف از آزمون واریانس یک طرفه ANOVA و برای مقایسه بین میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد. مجموع 1727 عدد ماکروبنتوز متعلق به 23 خانواده و 7 راسته شناسایی شد. بیشترین فراوانی مربوط به خانواده Hydropsychidae و کمترین فراوانی متعلق به خانواده Echyonuridae بود. نتایج آزمون شاخص های محیطی نشان داد که میزان مواد معلق TSS، مواد محلول TDS، کدورت در ایستگاه 3 (دهانه ورودی پساب کارخانه) نسبت به تمام ایستگاهها بسیار بالاتر و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (05/0 >p). همچنین فاکتور pH، هدایت الکتریکی، دما بین ایستگاههای مورد مطالعه اختلاف وجود نداشت (05/0 < p). همچنین نتایج آزمون شاخص های زیستی نشان داد که باعث کاهش تنوع و تراکم ماکروبنتوزها در ایستگاه 3 (دهانه ورودی پساب کارخانه) شد. و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (05/0 > p). به طور میانگین بیشترین تراکم ماکروبنتوز ماه مرداد و کمترین تراکم ماکروبنتوز در ماه آبان ثبت شد.

کلیدواژه ها:

کارخانه شن و ماسه ، پساب ، ماکروبنتوز ، پراکنش ، رودخانه تیروم