حکمت متعالیه و برهان

در هر علمی برای رسیدن به نتیجه از یک روش خاصی استفاده می شود و روش فلسفه هم قیاس و برهان رسم است. از آنجایی که حکمت متعالیه به عنوان یک مکتب فلسفی تلقی می شود انتظار این است که از معهود فلاسفه؛ یعنی التزام به برهان تخطی نکرده باشد و خود ملاصدرا هم تمام تلاش خود را در این راه مصروف کرده است. اما با توجه به بهره گیری حکمت متعالیه از منابع مختلف و استفاده از آن منابع در توضیح و تبیین مقاصد خود در کنار استدلال عقلی برخی ابهامات و احیانا حواشی را در بحث های وی پدید آورده است به گونه ای که گاهی تمایز مقدمات از یکدیگر و از نتایج به سهولت صورت نمی گیرد و این در حالی است که ایشان وارث گذشتگان و واقف به مشی آنهاست. از این رو ما سعی کرده ایم با روش توصیفی-تحلیلی نشان دهیم که برخی استدلالهای موجود در حکمت متعالیه علی رغم وجود نظرات مخالف و موافق در این باره به سبک و سیاق قیاس و برهان منطقی قابل طرح نیست.

کلیدواژه ها:

صدرالمتالهین ، حکمت متعالیه ، برهان ، معاد ، جسمانی ، شهود عقلی ، برهان صدیقین