استرس امتحان؛ دشمن پنهان دانش آموزان

ارزشیابی تحصیلی، جزء لاینفک نظام های آموزشی مدرن است. بااین حال، فرایند امتحان به عنوان یکی از اصلی ترین ابزارهای این ارزشیابی، اغلب با پدیده ای روان شناختی به نام «استرس امتحان» یا «اضطراب آزمون» همراه می شود. این پدیده که به عنوان دشمنی پنهان عمل می کند، می تواند تاثیرات مخربی بر عملکرد تحصیلی، سلامت روان و بهزیستی کلی دانش آموزان داشته باشد. مقاله حاضر با روش تحلیلی-توصیفی و با مرور نظام مند منابع کتابخانه ای، به بررسی جامع استرس امتحان می پردازد. در این راستا، ابتدا به تبیین مفهوم و بیان مسئله پرداخته، سپس پیشینه پژوهش در این حوزه مورد واکاوی قرار می گیرد. در ادامه، مقاله به تشریح دیدگاه های نظری مختلف (شناختی-رفتاری، روان تحلیلی، زیست شناختی و انسان گرا) در مورد علل و مکانیسم های استرس امتحان می پردازد. عوامل موثر بر شکل گیری این استرس، ازجمله ویژگی های فردی (مانند کمال گرایی و عزت نفس پایین)، فشارهای محیطی (خانواده و مدرسه) و مهارت های مطالعه، به تفصیل بررسی می شوند. همچنین، پیامدهای شناختی، فیزیولوژیکی، هیجانی و رفتاری این پدیده مورد بحث قرار می گیرد. درنهایت، مقاله با ارائه یک نتیجه گیری جامع و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی، بر ضرورت توجه جدی نظام آموزشی، خانواده ها و متخصصان به راهکارهای مدیریت و کاهش استرس امتحان تاکید می ورزد.

کلیدواژه ها:

استرس امتحان ، اضطراب آزمون ، سلامت روان ، عملکرد تحصیلی ، دانش آموزان ، مدیریت استرس.