تاثیر بیوچار و نیتروژن بر ماده خشک و جذب عناصر غذایی پرمصرف در گیاه کلزا در شرایط کم آبی در کشت گلدانی

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مصرف بیوچار حاصل از کاه گندم (پیرولیز شده در دمای ۳۰۰ درجه سلسیوس)  و نیتروژن بر جذب عناصر غذایی پرمصرف به وسیله گیاه کلزا (Brassica napus L. ) رقم هایولا ۳۰۸ در شرایط تنش کم آبی در یک خاک آهکی لوم شنی و در کشت گلخانه ای انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی در پنج سطح (بیوچار و کاه گندم هر یک در ۳ سطح صفر، ۷۵/۰ و ۵/۱ درصد)، کود نیتروژن در دو سطح (۱۵۰ و ۳۰۰ میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک از منبع اوره) و رطوبت خاک در دو سطح (۸۵ تا ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه ای به عنوان بدون تنش و ۵۰ تا۶۰ درصد ظرفیت مزرعه ای به عنوان تیمار تنش کم آبی) بودند. بعد از برداشت گیاه ماده خشک شاخساره و غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در شاخساره گیاه کلزا اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با مصرف بیوچار و نیتروژن، ماده خشک شاخساره به طور معنادار نسبت به شاهد افزایش یافت. با این حال، بیشترین ماده خشک شاخساره در تیمار ۷۵/۰ درصد کاه گندم با مصرف ۳۰۰ میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک و رطوبت ۸۵ تا ۱۰۰ درصد  ظرفیت مزرعه به دست آمد. مصرف بیوچار سبب افزایش غلظت پتاسیم و فسفر شاخساره نسبت به تیمار بدون ماده آلی شد ولی غلظت کلسیم و منیزیم در تیمار حاوی بیوچار با تیمار بدون ماده آلی تفاوت معنادار نداشت. اعمال تنش کم آبی به دلیل کاهش ماده خشک گیاه و وقوع پدیده «اثر تغلیظ» سبب افزایش غلظت همه عناصر غذایی مورد مطالعه به جز کلسیم شد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق گلخانه ای استفاده از بیوچار حاصل از کاه گندم، جذب عناصر ضروری پرمصرف و رشد گیاه کلزا را افزایش داد و نقش مهمی در بهبود تحمل تنش کم آبی گیاه داشت. در رطوبت ۸۵ تا ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه ای، ۳۰۰ میلی گرم نیتروژن و در رطوبت ۵۰ تا ۶۵ درصد ظرفیت مزرعه ای، ۱۵۰ میلی گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک در شرایط مشابه می تواند توصیه شود.

کلیدواژه ها:

اوره ، تغذیه گیاه ، کود آلی ، کود شیمیایی ، کمبود آب