تاثیر آموزش STEM بر انگیزه دانش آموزان

در سال های اخیر، کاهش انگیزه تحصیلی دانش آموزان به یکی از دغدغه های اصلی نظام های آموزشی تبدیل شده است. آموزش مبتنی بر STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) به عنوان یک رویکرد میان رشته ای و نوآورانه، با تاکید بر یادگیری فعال، حل مسئله، و کاربرد دانش در موقعیت های واقعی، ظرفیت بالایی برای ارتقاء انگیزه تحصیلی دارد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش STEM بر انگیزه تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول و تحلیل تغییرات در مولفه های انگیزشی آنان پس از تجربه یادگیری مبتنی بر STEM است.این مطالعه با روش شبه تجربی و طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. نمونه ای از دانش آموزان دوره متوسطه اول به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در یک دوره آموزشی مبتنی بر STEM شرکت کرد که شامل فعالیت های پروژه محور، طراحی و ساخت، برنامه نویسی مقدماتی، و حل مسائل واقعی با استفاده از فناوری های نوین بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی بود که روایی و پایایی آن در مطالعات پیشین تایید شده است. داده ها با استفاده از آزمون های آماری مناسب از جمله آزمون t مستقل و تحلیل کوواریانس (ANCOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها نشان داد که آموزش STEM تاثیر معناداری بر افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان دارد. دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، نمرات بالاتری در مولفه های انگیزه درونی، علاقه مندی به یادگیری، مشارکت فعال در کلاس، خودکارآمدی تحصیلی و کاهش اضطراب آموزشی کسب کردند. همچنین، آموزش مبتنی بر STEM موجب رشد مهارت های تفکر انتقادی، خلاقیت و تعامل اجتماعی در دانش آموزان شد. این نتایج نشان دهنده اثربخشی بالای آموزش STEM در ارتقاء کیفیت یادگیری و انگیزش تحصیلی هستند و می توانند به عنوان مبنایی برای بازنگری در برنامه های درسی، روش های تدریس و سیاست گذاری آموزشی مورد استفاده قرار گیرند.نوآوری این پژوهش در طراحی یک برنامه آموزشی STEM بومی سازی شده با استفاده از منابع داخلی، فناوری های قابل دسترس، و تمرکز بر انگیزه تحصیلی به عنوان متغیر مستقل است؛ موضوعی که در مطالعات پیشین کمتر به صورت مستقیم و جامع مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

آموزش STEM ، انگیزه تحصیلی ، یادگیری فعال ، آموزش میان رشته ای ، خودکارآمدی ، تفکر انتقادی ، روش شبه تجربی ، طراحی آموزشی نوین