دیدگاه کارشناسان پهنه های کشاورزی استان اردبیل نسبت به اثربخشی، مانع ها و راهکارهای توسعه نظام نوین ترویج کشاورزی

ترویج کشاورزی طی دهه های فعالیت خود با چالش هایی مواجه بوده است که برای رفع آن طرح نظام نوین ترویج از سال ۱۳۹۵ در کشور به اجرا درآمد و اکنون به مثابه نظام رایج ترویج شناخته می شود. این مطالعه به بررسی دیدگاه کارشناسان نظام پهنه بندی استان اردبیل نسبت به اثربحشی، موانع و راهکارهای توسعه این نظام پرداخته است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نوع توصیفی غیرآزمایشی است که به صورت میدانی و به روش پیمایشی مقطعی در استان اردبیل انجام شد. جامعه آماری تحقیق کلیه کارشناسان پهنه بندی استان (۱۷۳ نفر) بود. با استفاده از جدول مورگان اندازه نمونه ۱۰۸ نفر تعیین گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه ای محقق-ساخته مشتمل بر هشت شاخص اثربخشی همراه با موانع و راهکارهای توسعه نظام ترویج بود. روایی ابزار تحقیق به کمک اعضای هیات علمی دانشگاه و کارشناسان با سابقه ترویج به دست آمد و روایی آن به کمک ۳۰ نفر از کارشناسان و محاسبه آلفای کرونباخ تعیین گردید. مقدار آلفا برای تمامی شاخص های مورد بررسی بالای ۷/۰ بود که بیانگر پایایی قابل قبول می باشد. پرسشنامه ها از طریق شبکه های مجازی برای کارشناسان ارسال گردید. نتایج تحلیل توصیفی نشان داد که کارشناسان پهنه های کشاورزی، نظام نوین ترویج را در نیل به هدف های خود در ابعاد مختلف متوسط تا ضعیف ارزیابی کرده اند. میانگین نمرات اثربخشی (دامنه ۱-۵)، برای عرصه های تولید کشاورزی(۸۶/۲)، وضعیت مشارکت بهره برداران (۵۵/۲)، به کارگیری کارشناسان در پهنه ها (۳۹/۲)، ارتباطات سازمانی(۲۷/۲)، نظام ارزشیابی(۳۳/۲)، بودجه و منابع مالی(۲۱/۲)، تجهیزات و امکانات(۹۲/۱)، قوانین و مقررات اداری(۸۶/۱) گزارش گردید. با توجه به تحلیل عاملی اکتشافی، سه مانع توسعه نظام، شامل سیاست گذاری ضعیف، توسعه نیافتگی و زیرساختی، و دو راهکار توسعه، شامل تدوین سیاست و مقررات و مدیریت و برنامه ریزی استخراج گردید. براین اساس، لازم است سیاست های مربوط به نظام ترویج شفاف سازی شده و مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

اثربخشی ، کارشناسان کشاورزی ، نظام پهنه بندی ، نظام نوین ترویج