بررسی رابطه بین ناامنی روانی دانش آموزان و سطح مشارکت آنها در فعالیتهای کلاسی

نظام آموزشی هر جامعه ای به عنوان یکی از ارکان اصلی تربیت نسل آینده نقش بسزایی در شکل گیری شخصیت، هویت فردی و اجتماعی و توانمندیهای فکری و مهارتی دانش آموزان ایفا می کند. در این میان یکی از مولفه های بنیادین که می تواند بر کیفیت فرایند یاددهی-یادگیری تاثیر مستقیم و عمیق بگذارد، احساس امنیت روانی دانش آموزان در محیط آموزشی است. امنیت روانی به معنای احساس آرامش، اعتماد، پذیرش ارزشمندی و مصونیت از تهدیدهای روانی یا عاطفی، پیش شرطی اساسی برای مشارکت فعال و موثر دانش آموز در فرایندهای کلاسی و تعاملات آموزشی محسوب می شود. ناامنی روانی در نقطه مقابل این مفهوم به وضعیتی اشاره دارد که در آن فرد احساس تهدید، طرد، تحقیر، اضطراب یا بی ارزشی می کند. چنین احساساتی می توانند به دلایل متعددی همچون تجربه خشونت کلامی یا فیزیکی در مدرسه، ترس از ارزیابی منفی، روابط بین فردی ضعیف با همکلاسی ها یا معلمان، مشکلات خانوادگی، فشارهای درسی یا تجارب ناخوشایند گذشته شکل بگیرند. در این وضعیت، دانش آموز ممکن است به تدریج از فضای کلاس فاصله بگیرد، مشارکت خود را کاهش دهد، تمایلی به پرسشگری یا ارائه نظر نداشته باشد و حتی در مواردی به انزوا یا افت تحصیلی دچار شود. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گردآوری شده است، سعی بر آن شده که به بررسی رابطه بین ناامنی روانی دانش آموزان و سطح مشارکت آنها در فعالیتهای کلاسی شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که احساس امنیت روانی با شاخصهایی همچون انگیزه، درونی، اعتماد به نفس، تاب آوری، احساس تعلق به مدرسه و تعاملات مثبت اجتماعی رابطه معناداری دارد. در مقابل، ناامنی روانی می تواند زمینه ساز رفتارهای اجتنابی، اختلال در تمرکز، افت مشارکت، بی انگیزگی و حتی بروز مشکلات روانی در بلندمدت باشد. از این رو، درک دقیق رابطه میان ناامنی روانی و سطح مشارکت دانش آموزان در فعالیتهای کلاسی می تواند برای معلمان، مشاوران، مدیران آموزشی و سیاست گذاران حوزه تعلیم و تربیت از اهمیت فوق العاده ای برخوردار باشد.

کلیدواژه ها:

ناامنی ، روان ، مشارکت ، دانش آموزان ، فعالیت کلاسی