بررسی کارایی علف کش ها و نظام خاک ورزی بر کنترل علف های هرز و عملکرد نخود دیم در کشت پاییزه

مقدمه: تناوب نخود با گندم به دلیل توانایی نخود در تثبیت نیتروژن و افزایش باروری خاک از ارزش زیادی در توالی کاشت گیاهان زراعی برخوردار است. نخود به دلیل رشد نسبتا کندی که در اوایل دوره رشد دارد، از توانایی رقابتی ضعیفی با علف های هرز برخوردار است. در بین روش­های کنترل علف­های هرز، علف­کش­ها به دلیل کارآیی و صرفه ی اقتصادی، جایگاه ویژه­ای دارند و امروزه به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می­گیرند.روش شناسی پژوهش: آزمایشی در آرایش کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سرارود کرمانشاه طی دو سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ و ۱۴۰۱-۱۴۰۰، جهت بررسی کارایی علف کش های پیش و پس رویشی، در کشت پاییزه نخود اجرا شد. این آزمایش در زمینی که سال قبل تحت کشت گندم بوده اجرا گردید. کرت های اصلی شامل دو نظام خاکورزی (خاکورزی مرسوم  و عدم خاکورزی) و کرت های فرعی شامل ۱۲ تیمار علف کشی تری فلورالین، تری فلورالین + بتانال پروگرس، ایزوکسافلوتل، ایزوکسافلوتل + بتانال پروگرس، اکسی فلورفن، اکسی فلورفن + بتانال پروگرس، ایمازاتاپیر، ایمازاتاپیر + بتانال پروگرس، فلوروکلریدون، فلوروکلریدون + بتانال پروگرس، متری بیوزین، متری بیوزین + بتانال پروگرس و دو تیمار شاهد (وجین و عدم وجین) بود.یافته های پژوهش: در سال اول خاکورزی مرسوم تراکم و بیوماس علف های هرز را کاهش داد و این کاهش برای بیوماس علف های هرز از نظر آماری معنی دار بود. در این سال کمترین بیوماس در سیستم خا کورزی و در تیمارهای فلوروکلریدون و ایزوکسافلوتل به ترتیب با ۷۵ و ۸۰ گرم در متر مربع ثبت گردید. در سال دوم کمترین تراکم علف های هرز با ۶/۳ بوته در متر مربع و بیوماس ۸۱ گرم در متر مربع برای تیمار علف کش فلوروکلرویدون ثبت شد. بیشترین عملکرد نخود برای تیمارهای وجین و کاربرد علف کش های تری فلورالین + بتانال پروگرس به ترتیب با ۸۴۶ و ۶۶۴ کیلوگرم در هکتار در سال اول و ۶۲۷ و ۴۹۶ کیلوگرم در هکتار در سال دوم ثبت شد. کاربرد علف کش بتانال پروگرس در مرحله ی ۱۰ الی ۱۵ سانتی متری نخود با هدف کنترل علف های هرز پهن برگ از کارایی مناسبی برخوردار نبود و بین کاربرد و عدم کاربرد آن تفاوتی از نظر آماری مشاهده نشد. باتوجه به بیشترین درصد کنترل علف های هرز و حداکثر عملکرد نخود، علف کش ایزوکسافلوتل و تری فلورالین و سیستم شخم مرسوم از کارایی بهتری برخوردار بودند.

کلیدواژه ها:

بیوماس ، تراکم ، کشت پاییزه ، کنترل شیمیایی