نابرابری در اختلالات بینایی مردم شاهرود

مقدمه: مطالعه کوهورت چشم پزشکی شاهرود به­منظور تعیین شیوع و بروز بیماری­های اصلی چشم در سنین بالا و مشخص کردن تعیین­کنندگان آن طراحی و فاز اول آن در سال­های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ اجرا شده است. جامعه هدف در این مطالعه افراد بین ۴۰ تا ۶۴ سال شهر شاهرود می­باشند. برحسب وضعیت افراد نسبت به میانه نمره حاصله از وجود انواع دارایی­های ثابت، جامعه مورد بررسی به دو گروه برخوردار و غیربرخوردار گروه­بندی شد، اختلاف میانگین نمره دید دو گروه (بر حسب logMar) با استفاده از روش تجزیه اکساکا (Oaxaca– Blinder decomposition)، تحلیل و عوامل ایجادکننده نابرابری در میزان دید (Presenting vision) مشخص و سهم تاثیر هر کدام روشن شد.یافته ها: از مجموع ۵۱۹۰ شرکت­کننده در مطالعه، ۵۱۸۲ نفر معاینه اپتومتری شده که ۳۴۲ نفر (۶/۶%) در چشم بهتر دید بدتر از ۳/۰ در مقیاس لگمار (بدتر از ۴۰/۲۰) داشتند. این نسبت در گروه برخوردار ۲۳/۴% و در گروه غیربرخوردار ۵۸/۹% بود. این اختلاف از نظر آماری معنادار می­باشد (۰۰۰۱/۰P<). ۵۷% از اختلاف بین میانگین دید فرد در دو گروه مربوط به تغییرات متغیرهایی چون سطح سواد فرد، شغل، وضعیت مسکن، سن، جنس و سطح سواد سرپرست خانواده و ۴۳% مربوط به تفاوت نحوه تاثیر این متغیرها ناشی از اختلاف عرض از مبدا و ضرایب آن­ها در دو گروه بود. قسمت اعظم اختلاف میانگین دو گروه ناشی از سن، وضعیت تاهل و میزان تحصیلات سرپرست خانواده بود.نتیجه ­گیری: نابرابری در اختلالات بینایی قابل توجه و علاوه بر عوامل شناخته شده در ایجاد این اختلالات، عوامل اقتصادی- اجتماعی هم نقش قابل توجه­ای دارند. برای موفقیت برنامه­های پیشگیری و درمان باید به این عوامل توجه کرده و مداخله­های مناسب طراحی نمود.مقدمه: مطالعه کوهورت چشم پزشکی شاهرود به­منظور تعیین شیوع و بروز بیماری­های اصلی چشم در سنین بالا و مشخص کردن تعیین­کنندگان آن طراحی و فاز اول آن در سال­های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ اجرا شده است. جامعه هدف در این مطالعه افراد بین ۴۰ تا ۶۴ سال شهر شاهرود می­باشند. برحسب وضعیت افراد نسبت به میانه نمره حاصله از وجود انواع دارایی­های ثابت، جامعه مورد بررسی به دو گروه برخوردار و غیربرخوردار گروه­بندی شد، اختلاف میانگین نمره دید دو گروه (بر حسب logMar) با استفاده از روش تجزیه اکساکا (Oaxaca– Blinder decomposition)، تحلیل و عوامل ایجادکننده نابرابری در میزان دید (Presenting vision) مشخص و سهم تاثیر هر کدام روشن شد. یافته ها: از مجموع ۵۱۹۰ شرکت­کننده در مطالعه، ۵۱۸۲ نفر معاینه اپتومتری شده که ۳۴۲ نفر (۶/۶%) در چشم بهتر دید بدتر از ۳/۰ در مقیاس لگمار (بدتر از ۴۰/۲۰) داشتند. این نسبت در گروه برخوردار ۲۳/۴% و در گروه غیربرخوردار ۵۸/۹% بود. این اختلاف از نظر آماری معنادار می­باشد (۰۰۰۱/۰P<). ۵۷% از اختلاف بین میانگین دید فرد در دو گروه مربوط به تغییرات متغیرهایی چون سطح سواد فرد، شغل، وضعیت مسکن، سن، جنس و سطح سواد سرپرست خانواده و ۴۳% مربوط به تفاوت نحوه تاثیر این متغیرها ناشی از اختلاف عرض از مبدا و ضرایب آن­ها در دو گروه بود. قسمت اعظم اختلاف میانگین دو گروه ناشی از سن، وضعیت تاهل و میزان تحصیلات سرپرست خانواده بود. نتیجه ­گیری: نابرابری در اختلالات بینایی قابل توجه و علاوه بر عوامل شناخته شده در ایجاد این اختلالات، عوامل اقتصادی- اجتماعی هم نقش قابل توجه­ای دارند. برای موفقیت برنامه­های پیشگیری و درمان باید به این عوامل توجه کرده و مداخله­های مناسب طراحی نمود.

کلیدواژه ها:

اختلالات بینایی ، نابرابری ، عوامل اقتصادی- اجتماعی ، شاهرود