بررسی تاثیر کمال گرایی بر سلامت روان و کیفیت زندگی معلمان

کمال گرایی به عنوان یکی از ویژگیهای شخصیتی، مهم نقش قابل توجهی در تعیین سبک، زندگی عملکرد شغلی و وضعیت روانی افراد ایفا می کند. در میان اقشار مختلف معلمان به واسطه جایگاه حساس و تاثیرگذار خود در فرآیند تعلیم و تربیت، بیش از سایرین در معرض آثار مثبت یا منفی کمال گرایی قرار دارند. هدف این مقاله بررسی نظری و تحلیلی تاثیر کمال گرایی بر سلامت روان و کیفیت زندگی معلمان است. این مطالعه با رویکردی نظری و مبتنی بر تحلیل مفهومی و پیشینه های پژوهشی انجام گرفته و از منابع علمی معتبر داخلی و خارجی برای تبیین مفاهیم و تحلیل روابط میان متغیرها استفاده شده است. در ابتدا مفاهیم بنیادین شامل کمال گرایی، سلامت روان و کیفیت زندگی با رویکردهای روان شناختی و آموزشی تعریف و تبیین شده اند. سپس به بررسی ابعاد مختلف کمال گرایی (سازگارانه و ناسازگارانه) و نحوه تاثیر آن بر مولفه های سلامت روان مانند، اضطراب، افسردگی، استرس شغلی، فرسودگی هیجانی و نیز کیفیت زندگی فردی و شغلی معلمان پرداخته شده است. تحلیل های نظری نشان می دهند که کمال گرایی ناسازگارانه در بلندمدت با کاهش تاب آوری، روانی، تضعیف انگیزش درونی و نارضایتی شغلی همراه بوده و می تواند منجر به افت کیفیت زندگی و تعارضات درونی در معلمان شود. در مقابل، کمال گرایی سازگارانه اگر به درستی هدایت شود، می تواند با افزایش هدفمندی، احساس معنا، رضایت شغلی همراه باشد. در بخش پایانی مقاله با تاکید بر نقش نظام آموزشی، مدیران مدرسه و مشاوران روان شناسی، راهکارهایی همچون آموزش مدیریت، هیجانی، خودشناسی حرفه ای، تقویت مهارت های تاب آوری و بهبود محیط کار برای کاهش پیامدهای منفی کمال گرایی و ارتقای سلامت روان معلمان پیشنهاد شده است. در مجموع، یافته های نظری این مقاله بر ضرورت بازنگری در سیاست های منابع انسانی آموزش و پرورش با محوریت سلامت روان و توجه به ویژگیهای شخصیتی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

کمال گرایی ، سلامت روان ، کیفیت زندگی ، معلمان ، عوامل روان شناختی