نقش معلم در عصر هوش مصنوعی: چالشها و فرصتها

با شتاب گرفتن تحولات فناورانه و ورود گسترده هوش مصنوعی به عرصه های مختلف، زندگی نظامهای آموزشی نیز دستخوش دگرگونیهای عمیق و ساختاری شدهاند. یکی از مهمترین این تحولات تغییر بنیادین در نقش معلم است. در گذشته، معلمان اغلب نقش انتقال دهنده اطلاعات را ایفا میکردند اما در عصر حاضر با وجود ابزارهای هوشمند و سامانههای آموزشی خودکار، این نقش به صورت چشمگیری تغییر یافته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل چالشها و فرصتهایی که معلمان در دوران فراگیر شدن هوش مصنوعی با آن مواجه هستند انجام شده است. این مطالعه با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مرور منابع معتبر بینالمللی و داخلی به بررسی ابعاد مختلف نقش معلم در سه حوزه طراحی یادگیری، اجرای فرآیند تدریس و ارائه بازخورد در بسترهای فناور محور می پردازد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که هوش مصنوعی ضمن آنکه در برخی وظایف سنتی میتواند جایگزین معلمان شود، امکان بازتعریف و تقویت نقش آنها را نیز فراهم میسازد از جمله فرصتها میتوان به بهینه سازی، زمان شخصی سازی آموزش و تحلیل دادههای یادگیری اشاره کرد در مقابل چالشهایی مانند شکاف سواد دیجیتال، کاهش تعاملات انسانی و دغدغه های اخلاقی نیز قابل توجه اند. در نهایت تحول موفق نظام آموزشی مستلزم توانمندسازی معلمان و بازآفرینی نقش آنها در هماهنگی با ظرفیتهای نوین فناورانه است.

کلیدواژه ها:

معلم ، هوش مصنوعی ، آموزش و پرورش ، چالشهای تکنولوژی ، فرصتهای آموزشی ، تحول نقش معلم