بررسی تحلیلی و تطبیقی قاعده لاضرر» در فقه امامیه و کاربرد آن در تعهدات قراردادی بیمه های درمانی

قاعده لاضرر» از مهمترین قواعد بنیادین فقه امامیه است که نقش موثری در ساختار فقه المعاملات و حل تعارضات حقوقی ایفا مینماید. این قاعده مبتنی بر حدیث لا ضرر ولا ضرار فی الاسلام»، قلمرویی گسترده دارد و امروزه یکی از ارکان تحلیل تعهدات قراردادی به شمار میرود پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی و تطبیقی ابتدا مبانی ،قرآنی روایی و اصول حاکم بر قاعده را با تاکید بر مهمترین منابع دست اول فقه امامیه تبیین ساخته سپس کاربردها و آثار اجرایی آن را در تعهدات بیمههای درمانی بررسی نموده است. سوال اصلی پژوهش آن است که قاعده لاضرر در نظام فقهی امامیه چه جایگاهی داشته و چگونه میتواند تعهدات و روابط بیمه گر و بیمه گذار را متعادل و عادلانه سازد؟ تحقیق حاضر با تحلیل نقلی و عقلی ،منابع ضمن طرح چالشهای قرارداد بیمه درمان و استناد به نمونه های عملی و رویه قضایی نشان میدهد بهره گیری از ظرفیت لاضرر» میتواند ابزاری برای پیشگیری و حل اختلافات بیمه ای تعدیل شروط ناعادلانه جبران خلاهای قانونی و تقویت موازنه حقوقی بیمه گر و بیمه گذار فراهم نماید در نتیجه قاعده لاضرر به عنوان اصل مصلحت محور بسترساز عدالت قراردادی و مهارکننده سوء استفاده طرفین در قراردادهای بیمه درمانی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

قاعده لاضرر ، فقه امامیه ، بیمه درمانی ، تعهدات قراردادی