تاثیر عصاره گیاه پروانش (Catharanthus roseus) بر میتوز در سلولهای مریستمی ریشه پیاز

گیاه دارویی پروانش Catharanthus roseus دارای آلکالوئیدهای مهم این گیاه بویژه وین بلایستین و وین کریستین است. فرآیند پلی پلوئیدی شدن که یکی از راههای افزایش عملکرد مواد موثره گیاهان دارویی است و با استفاده از مواد آنتی میتوتیک انجام میشود این آلکالوئیدهای موجود در پروانش هم میتوانند در چنین اثری را در سلولها داشته باشند لذا، در این تحقیق، هدف، بررسی اثر آلکالوئیدهای موجود در عصاره گیاه پروانش بر تقسیم سلولی در ریشه های گیاه پیاز خوراکی (Allium cepa) بود. بدین منظور عصاره آبی الکلی و اتانولی از نمونه های برگی گیاه پروانش در مرحله زایشی تهیه شد. غلظت عصاره (صفر، ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ (درصد) با سه تکرار و تعداد ۵ نمونه در تکرار بصورت فاکتوریل (فاکتور اول نوع عصاره و فاکتور دوم غلظت عصاره بود در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد صفاتی مانند تعداد سلولهای در حال تقسیم در مراحل پروفاز متافاز آنافاز و تلوفاز مورد مطالعه قرار گرفت نتایج نشان بیشترین تعداد پروفاز (۲۶) (عدد) مربوط به تیمار غلظت ۲۰ درصد عصاره آبی بود و کمترین این صفت مربوط به تیمار غلظت ۵۰ درصد و ۱۰۰ درصد به ترتیب عصاره اتانولی و آبی بود که هیچگونه تقسیم سلولی در مرحله پروفازی مشاهده نشد. همچنین بیشترین تعداد متافاز ۱۵ (عدد) و آنافاز ۱۵ (عدد) و تلوفاز تلوفاز ۱۰ (عدد) مربوط به تیمار غلظت ۵۰ درصد عصاره آبی بود و کمترین این صفات مربوط به تیمار غلظت ۵۰ درصد عصاره اتانولی بود نتایج نشان داد عصاره گیاه پروانش قادر به کنترل تقسیم میتوز و توقف آن در ریشه های پیاز میباشد و از این رو میتوان امیدوار بود که از این آلکالوئیدها به عنوان جانشین برای کلشی سین در جهت القای پلی پلوئیدی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

آلکالوئید ، آنتی ، میتوتیک ، پلی ، پلوئیدی ، وین ، بلاستین ، وین ، کریستین