تحلیل نظام مند مدیریت صنایع غذایی در ایران: شناسایی چالش های کلیدی و ارائه راهکارهای تحول دیجیتال با رویکردی تطبیقی

این پژوهش جامع با بهره گیری از روش شناسی ترکیبی (تحلیل اسنادی و مطالعات میدانی) به بررسی عمیق چالش های مدیریت صنایع غذایی در ایران پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که علی رغم سهم ۲۵ درصدی از ارزش افزوده صنعتی، سه چالش ساختاری اصلی شامل: (۱) شکاف فناورانه (تنها ۱۸% استفاده از سیستم های مدیریت یکپارچه)، (۲) ضایعات بالا (۳۵% در فرآیند تولید) و (۳) بهره وری پایین انرژی (۲.۳ برابر استاندارد جهانی) مانع اصلی توسعه این صنعت هستند. مطالعه تطبیقی با استانداردهای جهانی (FAO, ۲۰۲۳) و تجربیات موفق کشورهای منطقه نشان می دهد که پیاده سازی راهکارهای تحول آفرین شامل: (الف) استقرار سیستم های هوشمند MES، (ب) توسعه پلتفرم های اینترنت اشیا برای مانیتورینگ و (ج) طراحی نظام مدیریت کیفیت پیشرفته می تواند بهره وری را تا ۴۰% افزایش و ضایعات را تا ۵۰% کاهش دهد. این مقاله با ارائه «چارچوب تحول دیجیتال صنایع غذایی ایران» (IR-FITF) و «راهکارهای عملیاتی» در سه سطح کلان، بنگاهی و فردی، نقشه راهی جامع برای سیاست گذاران و فعالان این صنعت ترسیم می کند.

کلیدواژه ها:

مدیریت صنایع غذایی ، تحول دیجیتال ، بهینه سازی انرژی ، کاهش ضایعات ، چارچوب IR-FITF ، اینترنت اشیا ، سیستم های هوشمند ، راهکارهای بومی