تحلیل نظام مدیریت کشاورزی در ایران: طراحی چارچوب تحولی مبتنی بر شواهد برای ارتقای بهره وری و پایداری

این پژوهش جامع با رویکرد ترکیبی (کمی-کیفی) و با بررسی ۴۰۰ مزرعه در ۱۲ استان کشور، به تحلیل نظام مند چالش ها و فرصت های مدیریت کشاورزی ایران پرداخته است. یافته های کلیدی نشان می دهد که بهره وری آب در کشاورزی ایران (۰.۸ کیلوگرم بر مترمکعب) ۴۳% پایین تر از میانگین جهانی است، در حالی که ضایعات محصولات باغی (۳۵%) ۷۵% بیشتر از استانداردهای بین المللی گزارش شده است. تحلیل های عمیق سه محور اصلی را شناسایی کرده است: ۱. چالش های فنی-ساختاری (کمبود دانش فنی ۸۸٪، پراکندگی اراضی ۷۸٪) ۲. موانع محیطی (محدودیت منابع آبی ۹۲٪، تغییرات اقلیمی) ۳. فرصت های تحول (پتانسیل ۳۰-۴۰٪ بهبود عملکرد، استقبال از فناوری های مقرون به صرفه ۶۵٪) این پژوهش با ارائه چارچوب سه بعدی تحول مدیریت کشاورزی، راهکارهای عملیاتی زیر را پیشنهاد می نماید: سطح خرد: توسعه مراکز آموزش محلی و نظام مشاوره فنی سطح مزرعه: استقرار سیستم های آبیاری هوشمند و مکانیزاسیون مناسب سطح کلان: ایجاد سامانه های پشتیبانی تصمیم گیری منطقه ای نتایج نشان می دهد اجرای این چارچوب می تواند تا ۴۰٪ در بهبود شاخص های کلیدی عملکرد موثر باشد. این مطالعه با ترکیب داده های میدانی گسترده و تحلیل های عمیق، نقشه راهی کاربردی برای سیاست گذاران و فعالان بخش کشاورزی فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

مدیریت کشاورزی ، بهره وری آب ، کشاورزی پایدار ، فناوری های هوشمند ، تغییرات اقلیمی ، نظام های دانش بومی ، یکپارچه سازی اراضی ، تحول دیجیتال