مدلی برای تولید روغن غنی از آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید توسط Mortierella alpina در بستر جامد تفاله خرما

هدف: با توجه به کاربرد آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید در عرصه های گوناگون همراه با اهمیت آنها در سلامت، تغذیه و جوابگو نبودن منابع متداول برای تقاضای روز افزون به آنها، تولید این اسیدهای چرب توسط منبع جدید مورد توجه قرار گرفته است. گونه هایی از Mortierella بویژه M. alpina قادر به تولید روغن تکیاخته حاوی گستره ی وسیعی از اسیدهای چرب چند غیر اشباع هستند. تولید روغن تک یاخته غنی از آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید در بستر جامد تفاله خرما توسط قارچ M. alpina میتواند سرآغاز حرکتی برای توسعه صنعت تبدیل ضایعات خرما به محصول ارزشمند در صنایع غذایی کشورمان باشد. مواد و روشها: با استفاده از تحلیل آماری طرح پلاکت برمن و نرم افزار Design-Expert، توسط 11 متغیر مستقل شامل اندازه ذرات، میزان رطوبت، pH اولیه و نسبت کربن به نیتروژن سوبسترا، مکملهای روغن بزرک و سویا، سن تلقیح، دما و مدت زمان گرمخانهگذاری، مدت زمان پیش تیمار حرارتی و مکمل نیتروژن بر مبنای تجزیه واریانس، مدل ریاضی عوامل تاثیرگذار برای تولید آراشیدونیکاسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید با استفاده از بستر جامد تفاله خرما و قارچ M.alpina CBS 528.72 به صورت کد شده، به منظور پیشبینی و تغییر مقادیر مناسب متغیرها برآورد گردید. نتایج و بحث: در صورتی که هدف تولید بیشترین مقدار روغن غنی از آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید باشد، پیش بینی میشود با ضرایبی که توسط نرم افزار تعیین شد، بتوان به میزان 24/617 درصد روغن حاوی آراشیدونیک اسید به میزان 4/718 و ایکوزاپنتا انوئیک اسید به میزان 0/772 میلیگرم در هر گرم سوبسترای تخمیر شده تولید کرد. بسته به هدف و تولید اسید چرب مورد نظر سطوح پیشنهادی مدل، برای 11 متغیر مستقل متفاوت بود. نتیجه گیری کلی: روغن حاوی بیشترین مقدار آراشیدونیک اسید و ایکوزاپنتا انوئیک اسید توسط قارچ M. alpina بر بستر جامد تفاله خرما را می توان با توجه به سطوح پیشنهادی مدل تولید کرد که می تواند حرکتی برای توسعه صنعت تبدیل ضایعات خرما به مواد با ارزش در کشورمان باشد.

کلیدواژه ها:

آراشیدونیک اسید ، ایکوزاپنتا انوئیک اسید ، بستر جامد تفاله خرما ، روغن تک یاخته ، مدل