رابطه ی طرحواره های ناسازگار اولیه و سیستم های مغزی–رفتاری با کمال گرایی افراطی در کوهنوردان شهر تبریز

زمینه: کمال گرایی بویژه در ورزشکاران به عنوان یک ویژگی شخصیت می تواند تاثیرات مثبت و منفی زیادی بر عملکرد و رفاه روانشناختی آنان داشته باشد. تحقیقات قبلی نشان داده اند که کمال گرایی در ورزشکاران می تواند موجب اضطراب و استرس و حتی فرسوگی شود اما در عین حال می تواند در شرایط خاص موجب ارتقای عملکرد نیز گردد. از طرف دیگر طرحواره های ناسازگار که به باورهای نادرست و ناسالم درباره خود و محیط اطراف اشاره دارند بطور بالقوه می توانند بر توسعه ویژگی های کمال گرایانه تاثیرگذار باشند. همچنین سیستم های مغزی رفتاری که شامل فرایند های کنترل رفتار در مغز هستند نقش اساسی در مدیریت احساسات و رفتارهای کمال گرایانه دارند.هدف: پژوهش حاضر به بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه و سیستم های مغزی-رفتاری با کمال گرایی افراطی در بین کوهنوردان شهر تبریز پرداخته است.روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری کلیه کوهنوردان شهر تبریز در سال ۱۴۰۳ بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۱۱۶ نفر انتخاب و سپس از طریق پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار یانگ، کمال گرایی فراست، و سیستم های مغزی رفتاری کارور رایت مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد که بین طرحواره های وابستگی و بازداری با کمال گرایی رابطه ی منفی و معنا دارو میان طرحواره های معیارهای سرسختانه و اطاعت با کمال گرایی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بین کمال گرایی و سیستم بازداری رفتاری رابطه ی مثبت و معنادار (۴۵/۰ =r) و میان کمال گرایی و سیستم فعال سازی رفتاری رابطه منفی و معنادار وجود دارد. طبق نتایج پژوهش حاضر میتوان گفت وجود طرحواره های ناسازگار اولیه و سطح بالای سیستم بازسازی رفتاری و سطح پایین سیستم فعال سازی رفتاری می تواند پیش بینی کننده ی گرایش آنها به کمال گرایی باشد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که توجه به طرحواره های ناسازگار و سیستم های مغزی رفتاری می تواند به درک بهتری از علل کمال گرایی در ورزشکاران کمک کند و ممکن است راهکارهای درمانی و مشاوره ای برای کاهش تاثیرات منفی کمال گرایی در ورزشکاران یشنهاد کند. همچنین این تحقیق می تواند بعنوان مبنای تحقیقات بیشتر در زمینه روانشناسی ورزشی و علوم اعصاب ورزشی عمل کند.

کلیدواژه ها:

سیستم های مغزی رفتاری ، طرحواره های ناسازگار ، کمال گرایی.