جایگاه نماز در سلامت و بهزیستی معنوی

سابقه و هدف: انسان موجودی دوبعدی است که رشد و تکاملش به رشد و تعالی هم در بعد مادی و هم در بعد معنوی بستگی دارد. امروزه با پیشرفت علم و صنعت و رفاه و آسایش بشر و تغییر نگرشهای فکری و رفتاری انسان، اولا نسبت به جهان طبیعت با رشد علوم تجربی، ثانیا نسبت به عقل و فکر بشری با رشد عقل تجربی در حوزه علوم انسانی و ثالثا نسبت به خود انسان با رشد علوم روانشناسی (تجربی) و همچنین نوع سبک زندگی جدید که در تاروپود زندگی انسان ریشه دوانده، ضربه های مهلکی بر عنصر معنویت انسان زده که آثار و ثمرات بسیار مخرب آن حتی نسبت به بعد مادی و دنیوی انسان امری مشهود است. روش کار در این مقاله به روش تحلیلی - توصیفی ابتدا به دیدگاه برخی از روانشناسان متاخر درباره بحران معنویت پرداخته شد و توضیح داده شد که مهمترین مشکلات امروز بشر که همان بحران معنویت است یکی از چالشهای مهم زندگی انسان در جوامع امروزی است که باید با روشهای معقول حل شود و بشر به جایگاه واقعی خودش رسانده شود و سپس به نقش ادیان الهی در ارتقای بعد معنوی انسان پرداخته و در نهایت با استناد به برخی از آیات قرآن و روایات وارد شده از ائمه معصومین و برخی دیدگاههای دانشمندان مسلمان به جایگاه نماز به عنوان پل ارتباطی انسان با معنویت اشاره شد و آثار معنوی نماز نیز بررسی شد. یافته ها: در این مقاله با ارائه برخی از چالشهای معنوی در زندگی امروز بشر که ناشی از روشهای معرفتی جدید و رشد و پیشرفت علم و فناوری است توضیح داده شد که توجه به این بعد معنویت و ایجاد محرکهای لازم در جهت تقویت آن از الزامات زندگی بشر است و انسان زمانی به تعالی و کمال میرسد که بتواند این بعد معنوی را به همراه بعد مادی، ارتقای دهد. ادیان الهی نیز همواره در طول تاریخ بشر تمام تلاش خویش را در جهت تقویت بعد معنوی انسان فراهم کردند بتوانند انسانی متعادل بپرورانند بر این اساس مسئله توجه به خدا و یاد او که نماز تجلی کامل آن است، یکی از اساسی ترین عناصر این تعالیم است. نتیجه گیری آنچه در این مقاله به آن پرداخته شد، تاثیر یاد خدا به ویژه نماز در بهزیستی معنوی بشر است که از جنبه های مختلف روان شناختی و از دیدگاه روانشناسان بررسی شد و در نهایت دیدگاه قرآن و نهج البلاغه بیان شد و پس از بررسی این منابع به برخی از ثمرات نماز در زندگی معنوی انسان اشاره و توضیح داده شد که در عصر کنونی به واسطه انغمار و فرورفتگی بشر در جنبههای مختلف مادی و ظهور بحرانهای معنوی توجه به یاد خدا و ارتباط انسان با موجود بینهایت که متناسب با فطرت انسان ،است میتواند آثار و برکات معنوی در زندگی امروز بشر داشته باشد.

کلیدواژه ها:

آثار معنوی ، نماز ابعاد وجودی ، انسان بحران ، معنویت ، عوامل ضعف معنویت