چالش های اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در آموزش و پرورش

در سال های اخیر، استفاده از فناوری های نوین به ویژه هوش مصنوعی (AI) در نظام های آموزشی با سرعتی چشمگیر رو به افزایش است. هوش مصنوعی با فراهم سازی امکاناتی چون آموزش شخصی سازی شده، ارزیابی خودکار، و تحلیل دقیق داده های رفتاری، انقلابی در آموزش و پرورش پدید آورده است. با این حال، توسعه و به کارگیری این فناوری ها، چالش های اخلاقی متعددی را نیز به همراه داشته است. نگرانی هایی چون حفظ حریم خصوصی داده های دانش آموزان، سوگیری الگوریتمی، کاهش تعامل انسانی، نابرابری دسترسی و مسئولیت پذیری در تصمیم گیری های خودکار، تنها بخشی از دغدغه های اخلاقی موجود هستند. این مقاله با هدف شناسایی و تحلیل چالش های اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در آموزش و پرورش، تلاش می کند تا ضمن ارائه چارچوبی نظری برای فهم بهتر این چالش ها، به بررسی سیاست ها و استانداردهای جهانی در این حوزه بپردازد. در ادامه، پیشنهادهایی برای سیاست گذاری اخلاق محور و طراحی راهکارهایی ارائه می شود که بتواند از فرصت های هوش مصنوعی بهره ببرد، بدون آنکه به اصول بنیادین اخلاقی در آموزش لطمه ای وارد آید. روش پژوهش این مقاله توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای و مطالعات موردی جهانی است. یافته ها نشان می دهد که برای بهره گیری مسئولانه از AI در آموزش، نیاز به چارچوب های اخلاقی شفاف، مشارکت ذی نفعان، شفافیت الگوریتم ها و سواد دیجیتال بالا ضروری است. در نهایت، مسیر بهره مندی از مزایای فناوری بدون نقض اصول انسانی، تنها از راه گفت وگوی مستمر میان طراحان فناوری، سیاست گذاران آموزشی و نهادهای ناظر ممکن خواهد بود.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، آموزش و پرورش ، چالش های اخلاقی ، سیاست گذاری آموزشی ، فناوری های نوین.