تاثیر عوامل فرهنگی بر سیمای ظاهری شهر تبریز (۱۳۱۳-۱۲۶۴ ه.ق)

در شکل گیری سیمای شهر تبریز در عهد ناصرالدین شاه قاجار (۱۳۱۳/ ۱۲۶۴­ق)، علاوه بر عوامل اقلیمی، اقتصادی و سیاسی، مولفه های فرهنگی همچون دین، عادات و رسوم، پنهان کاری ناشی از وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگ بیگانه به صورت آشکار و پنهان اثرگذار بوده است. لذا، بافت کالبدی شهر تا حدودی متاثر از فرهنگ و مولفه های فرهنگی این دوران است. این تاثیر و تاثر سیمای شهر در این دوره را ترسیم می کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی در پی مطالعه این مولفه ها و تبیین نقش آن در شکل گیری سیمای ظاهری شهر تبریز و پاسخ به این پرسش است که آیا می توان عوامل فرهنگی را در شکل گیری سیمای تبریز در این مقطع زمانی موثر دانست. با بررسی اطلاعات موجود چنین به­نظر می رسد که مولفه هایی مانند «پنهان کاری» ناشی از ناامنی های متعدد و پرشمار، فرهنگ دینی، عادات و رسوم عمومی، نقشی پنهان بر نحوه احداث منازل و محلات تبریز داشته؛ درنتیجه بر شکل گیری بافت کالبدی و سیمای ظاهری شهر تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه ها:

Urban texture ، neighborhoods ، architecture ، homes ، insecurity ، بافت شهری ، محلات ، معماری ، منازل ، ناامنی