ترومای سازمانی و بازسازی شناختی در سازمانهای دولتی: رویکردی کیفی برای ارتقاء تاب آوری سازمانی

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد و مولفه های موثر در ترومای سازمانی و طراحی مدلی مفهومی برای مدیریت آن با استفاده از رویکرد شناختی-رفتاری است. با توجه به چالش های پنهان اما تاثیرگذار ترومای سازمانی همچون بی ثباتی مدیریتی، فشارهای سیاسی، فرهنگ سکوت و ساختارهای بوروکراتیک، پژوهش حاضر به دنبال تبیین سازوکارهای مقابله ای موثر با تمرکز بر ارتقاء تاب آوری روانی و سازمانی است. روش پژوهش، کیفی و مبتنی بر تحلیل محتوای استقرایی بوده و داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۵ نفر از خبرگان حوزه مدیریت دولتی و روانشناسی سازمانی گردآوری و تحلیل شده اند. فرآیند کدگذاری در سه مرحله ی باز، محوری و انتخابی انجام شد و منجر به استخراج پنج مولفه اصلی شد: عوامل علی، شرایط زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردها، و پیامدها. مدل مفهومی طراحی شده، نشاندهنده نقش کلیدی رویکرد شناختی-رفتاری (CBT) در بازسازی شناختی کارکنان و توانمندسازی آنها برای مقابله با پیامدهای تروماتیک است. راهبردهایی نظیر آموزش CBT، جلسات گروهدرمانی و مداخلات شناختی فردی، به عنوان ابزارهای عملیاتی، در این مدل پیشنهاد شده اند. یافته ها نشان داد که این مداخلات منجر به بهبود سلامت روانی، افزایش اعتماد سازمانی، کاهش ترک خدمت و در نهایت، ارتقاء تاب آوری سازمانی می شوند. این مطالعه با تلفیق نظریه های روان شناسی شناختی، تاب آوری سازمانی، سیستم ها و یادگیری سازمانی، مدلی نوآورانه و بومی برای مواجهه با ترومای سازمانی ارائه می دهد که می تواند راهنمای سیاستگذاران، مدیران منابع انسانی و مشاوران سازمانی در طراحی برنامه های مداخله ای اثربخش در محیط های پرتنش دولتی باشد.

کلیدواژه ها:

ترومای سازمانی ، رویکرد شناختی-رفتاری ، رفتار سازمانی ، سازمانهای دولتی ، تحلیل کیفی