ادغام هوش مصنوعی در طراحی شهری: به سوی باز افرینی فضاهای عمومی پاسخ گو و تطبیق پذیر در مناطق مرکزی و پرتردد شهر تهران

در دهه های اخیر، با گسترش فناوری های دیجیتال و ظهور هوش مصنوعی به عنوان ابزار تحلیلی و تصمیم یار، طراحی شهری نیز دستخوش تحولاتی اساسی شده است. به ویژه در کلان شهرهایی چون تهران، که با تراکم جمعیت، پیچیدگی رفتارهای فضایی و کمبود منابع روبه رو هستند، ادغام هوش مصنوعی در فرآیند طراحی فضاهای عمومی می تواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی ایفا کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ظرفیت های کاربردی هوش مصنوعی در طراحی پاسخ گو و تطبیق پذیر فضاهای عمومی، سه موقعیت پرتردد و حیاتی شهر تهران یعنی میدان ولی عصر، میدان هفت تیر و پارک دانشجو را به عنوان نمونه های موردی تحلیل می کند.این پژوهش به روش توصیفی–تحلیلی انجام شده و از داده های مکانی، تحلیل میدانی رفتار کاربران، تصاویر ماهواره ای و الگوریتم های پردازش داده جهت ارزیابی شرایط فیزیکی، عملکردی و اجتماعی این فضاها بهره برده است. یافته ها حاکی از آن است که کاربرد هوش مصنوعی در این مکان ها می تواند به بهینه سازی چیدمان مبلمان شهری، تنظیم مسیرهای حرکتی، مدیریت جمعیت، افزایش ایمنی و ارتقای تعاملات اجتماعی منجر شود. سامانه های تشخیص چهره، حسگرهای تراکم جمعیت و تحلیل بلادرنگ رفتار کاربران از جمله فناوری هایی هستند که در این زمینه موثر ارزیابی می شوند.در عین حال، چالش هایی نظیر خلاهای حقوقی، ملاحظات اخلاقی، نقض حریم خصوصی و ضعف زیرساخت های هوشمند از موانع مهم توسعه این رویکرد در شهر تهران به شمار می روند. در پایان، پیشنهادهایی برای بومی سازی این فناوری ها و ایجاد چارچوب های نهادی و مقرراتی ارائه شده است

کلیدواژه ها:

طراحی شهری هوشمند ، هوش مصنوعی ، فضاهای عمومی ، شهر تهران ، تطبیق پذیری