نقش معلم در تقویت روحیه همکاری و همدلی در کلاس

در دنیای آموزش نوین، نقش معلم از یک انتقال دهنده صرف اطلاعات فراتر رفته و به عنوان تسهیل گر تعاملات انسانی، شکل دهنده فرهنگ کلاس و عامل موثر در رشد اجتماعی و روانی دانش آموزان شناخته می شود. این مقاله با هدف بررسی نقش معلم در تقویت روحیه همکاری و همدلی در کلاس درس نگارش شده است؛ دو مولفه ای که در شکل گیری محیط یادگیری مثبت، کاهش تعارضات بین فردی، و ارتقای عملکرد تحصیلی دانش آموزان نقش کلیدی دارند. در این راستا، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیل اسنادی و مرور نظام مند منابع علمی، به بررسی مطالعات منتشرشده در بازه زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ پرداخته است که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به نقش معلم در ایجاد فضای همدلانه و مشارکتی اشاره داشته اند.چارچوب نظری مقاله بر پایه نظریه یادگیری اجتماعی بندورا (Bandura, ۱۹۷۷) و نظریه گفت وگوی مشارکتی وب (Webb, ۲۰۰۹) بنا شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که رفتارهای همدلانه و مشارکت محور معلم، از جمله مدل سازی رفتاری، ساختاردهی فعالیت های گروهی، استفاده از زبان مثبت و تقویت حس تعلق، تاثیر چشمگیری بر افزایش تعاملات مثبت میان دانش آموزان دارد. همچنین، طراحی آگاهانه محیط کلاس و نحوه پاسخ گویی معلم به احساسات و نیازهای دانش آموزان، موجب کاهش تعارضات، افزایش اعتماد متقابل، ارتقای سلامت روانی و تقویت حس مسئولیت پذیری در کلاس می شود.نوآوری این مقاله در تمرکز بر نقش زبان غیررسمی معلم، تعاملات میکرو در کلاس، و تاثیرات روان شناختی رفتارهای روزمره معلم بر شکل گیری فرهنگ همدلی و همکاری است؛ موضوعاتی که در بسیاری از پژوهش های پیشین کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. در پایان، مقاله پیشنهاد می کند که برنامه های تربیت معلم باید شامل آموزش عملی مهارت های ارتباطی، همدلی، و طراحی فعالیت های گروهی باشند تا معلمان بتوانند به طور موثر فضای یادگیری مشارکتی و انسانی را در کلاس درس ایجاد کنند. این مقاله می تواند به عنوان منبعی کاربردی برای سیاست گذاران آموزشی، مربیان، روان شناسان تربیتی و پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

معلم ، همدلی ، همکاری ، یادگیری اجتماعی ، تعاملات کلاسی ، طراحی آموزشی ، سلامت روانی ، تربیت معلم ، زبان غیررسمی ، مدل سازی رفتاری