پهنه بندی تحول کارست با استفاده از منطق فازی: مطالعه موردی استان کرمانشاه

پهنه های کارستی به عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین آب زیرزمینی، نقشی اساسی در تغذیه آبخوان ها ایفا می کنند. در سطح جهان، بیش از ۲۵ درصد جمعیت، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، از منابع آب کارستی بهره مند هستند. در ایران نیز، به ویژه در نواحی غربی مانند استان کرمانشاه، سازندهای کربناته و پدیده های کارستی از اهمیت زیادی برخوردارند. استان کرمانشاه با مساحت حدود ۲۴۹۵۳ کیلومتر مربع در بخش میانی زاگرس، به دلیل گستردگی سازندهای آهکی و ویژگی های زمین شناسی خاص، مستعد تحولات کارستی است. این پژوهش با هدف پهنه بندی تحول کارستی در استان کرمانشاه و تحلیل اثرات زیست محیطی آن انجام شده است. برای این منظور، از مدل منطق فازی در محیط GIS استفاده شد و لایه های اطلاعاتی زمین شناسی، اقلیمی، توپوگرافی و هیدرولوژیکی گردآوری و پردازش شدند. نتایج تحقیق نشان داد که پهنه های کارستی استان در سه رده تحول کم (۳۳ درصد)، متوسط (۳۱ درصد) و زیاد (۳۶ درصد) طبقه بندی می شوند. یافته ها همچنین حاکی از آن است که گسترش پدیده های کارستی می تواند پیامدهایی همچون ناپایداری سازه های عمرانی، تغییر کیفیت آب، تهدید زیستگاه های طبیعی و افت سطح آب زیرزمینی به دنبال داشته باشد. در پایان، راهکارهای مدیریتی برای کاهش اثرات منفی این تحولات و بهره برداری پایدار از منابع آب کارستی ارائه شده است. این پژوهش می تواند مبنایی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی دقیق تر در حوزه مدیریت منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق مشابه کشور باشد.

کلیدواژه ها:

کرمانشاه ، تحول کارست ، منطق فازی ، پهنه بندی