معرفت عقلی در پارادایم سلفی گری

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 4

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ZEHN-22-86_005

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1404

چکیده مقاله:

عقل به عنوان یک قوه ادراکی، توان درک حقایق را به نحو کلی داراست و با فهم عقلانی می‎توان به شناخت و ادراک مفاهیم کلی دست یافت. معرفت عقلی معرفتی اصیل، معتبر و قابل استناد است و عقل منبعی برای کسب معارف دینی شمرده می‎شود. عقل در کنار کتاب و سنت قطعیه، حجت معتبر بوده، قادر است به معرفت راستین دست یابد و حقایق هستی را کشف کند؛ لیکن معماران مکتب سلفی با عرضدانستن عقل و انکار جوهریت آن، معقولبودن را یک صفت غیر لازم  به شمار آورده، ضمن توصیف عقل به عنوان یک غریزه، آن را عنصر مستقل در فهم حقایق باور ندارند و جایگاه مدرک کلیاتبودن عقل را تنزل داده، آن را با حس و خیال همسان می‎داند و عقل صریح مورد پذیرش ایشان یک عقل حسی خواهد بود. در پاردایم سلفی گری محور نقل است و عقل حجیت نیست و قابلیت پیروی ندارد و به وقت تعارض شرع و عقل، تقدیم شرع واجب است؛ در حالی که بسیاری از آموزه‎های بنیادین دین مانند اثبات خدا، اوصاف و افعال الهی از سنخ مسائل عقلی است.

نویسندگان

محمد باقر پورامینی

گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین؛ ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام؛ تهران: ...
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین؛ «رابطه عقل و نقل از نظر ابن‎تیمیه»، ...
  • ابنتیمیه، احمد بن عبدالحلیم؛ مجموع الفتاوی؛ المدینه المنوره: مجمع الملک ...
  • ؛ التدمریه (تحقیق الاثبات للاسماء و الصفات و حقیقه الجمع ...
  • ؛ الجواب الصحیح لمن بدل دین المسیح؛ المملکه العربیه السعودیه: ...
  • ؛ درء تعارض العقل و النقل (او موافقه صحیح المنقول ...
  • ؛ الصفدیه؛ بیروت: المکتبه العصریه، ۱۴۲۷ق ...
  • ؛ بیان تلبیس الجهمیه فی تاسیس بدعهم الکلامیه؛ السعودیه: مجمع ...
  • ؛ مجموعه تفسیر شیخ الاسلام ابن‎تیمیه؛ بمبئی: تعلیق عبدالصمد شرف ...
  • ؛ الفتوی الحمویه الکبری؛ الریاض: دار الصمیعی، ۱۴۲۵ق ...
  • ؛ الرد علی المنطقیین؛ بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۴ق ...
  • ؛ مجموعه الرسائل الکبری (الرساله الثانیه: معارج الوصول)؛ بیروت: دار ...
  • ؛ الاکلیل فی المتشابه و التاویل؛ مصر: دار الایمان، [بی‎تا ...
  • ابنشعبه حرانی، ابومحمد الحسن بن علی؛ تحف العقول عن آل ...
  • ابنقیم الجوزیه، شمسالدین محمد بن ابیبکر؛ المنار المنیف فی الصحیح ...
  • ؛ اعلام الموقعین عن رب العالمین؛ بیروت: دار الکتب العلمیه، ...
  • ابوزهره، محمد بن احمد؛ ابن‎تیمیه حیاته و عصره، ارائه و ...
  • ابوشیخی، زبیر؛ «تکامل المنهج المعرفی عند ابنتیمیه»، مجله اسلامیه المعرفه؛ ...
  • اصفهانی، محمدحسین؛ نهایه الدرایه فی شرح الکفایه؛ قم: موسسه آل ...
  • آلبانی، ناصرالدین؛ السلسله الاحادیث الضعیفه؛ ریاض: مکتبه المعارف، ۱۴۰۸ق ...
  • آمدی، عبدالواحد بن محمد؛ غرر الحکم و درر الکلم؛ قم: ...
  • امین عاملی، سیدمحسن؛ اعیان الشیعه؛ بیروت: دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق ...
  • جناتی، محمدابراهیم؛ منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی؛ تهران: کیهان، ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ معرفتشناسی در قرآن؛ قم: اسراء، ۱۳۷۸ ...
  • ؛ منزلت عقل در هندسه معرفت دینی؛ قم: اسراء، ۱۳۸۷ ...
  • حسین زاده، محمد؛ مبانی معرفت دینی؛ قم: موسسه پژوهشی امام ...
  • ؛ پژوهشی تطبیقی در معرفت‎شناسی معاصر؛ قم: موسسه پژوهشی امام ...
  • ؛ جستاری فراگیر در ژرفای معرفتشناسی؛ قم: مجمع عالی حکمت، ...
  • ؛ «عقل از منظر معرفت شناسی»، فصلنامه معرفت فلسفی؛ ش۱۶، ...
  • الحلمی، مصطفی؛ قواعد المنهج السلفی فی الفکر الاسلامی؛ الاسکندریه: دار ...
  • حلی، حسن بن یوسف مطهر؛ انوار الملکوت فی شرح الیاقوت؛ ...
  • ؛ کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد؛ قم: موسسه النشر ...
  • ؛ تسلیک النفس الی حظیره القدس؛ قم: موسسه الامام الصادق ...
  • ؛ نهج الحق و کشف الصدق؛ لبنان: دار الکتب اللبنانی، ...
  • سلیمانی بهبهانی، عبدالرحیم، هادی زارعی و حیدر سبزی؛ «روششناسی کلامی ...
  • سمیع دغیم؛ موسوعه مصطلحات علم الکلام الاسلامی؛ بیروت: مکتبه لبنان ...
  • سید مرتضی، علی بن الحسین؛ رسائل الشریف المرتضی؛ قم: دار ...
  • شاکرین، حمیدرضا؛ مبانی و پیشانگاره‎های فهم دین؛ تهران: سازمان انتشارات ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ شیعه در اسلام؛ قم: دفتر نشر اسلامی، ۱۳۷۸ ...
  • العراقی، زین‎الدین؛ تخریج احادیث الاحیاء (المغنی عن حمل الاسفار)؛ بیروت: ...
  • العسقلانی، ابنحجر؛ المطالب العالیه بزوائد المسانید الثمانیه؛ السعودیه: دارالغیث، ۱۴۲۰ق ...
  • علیدوست، ابوالقاسم؛ فقه و عقل؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ...
  • الغفیص، یوسف بن محمد علی؛ «شرح الحمویه: دروس صوتیه قام ...
  • فیاض لاهیجی، عبدالرزاق؛گوهر مراد؛ تهران: نشر سایه، ۱۳۸۳ ...
  • القوسی، مفرح بن سلیمان؛ المنهج السلفی؛ الریاض: دار الفضیله، ۱۴۲۲ق ...
  • کتانی، محمد؛ جدل العقل و النقل فی مناهج التفکیر الاسلامی؛ ...
  • کندی، یعقوب بن اسحاق؛ رسائل الکندی الفلسفیه (رساله حدود الاشیاء ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ آموزش فلسفه؛ قم: نشر بینالملل، ۱۳۸۶ ...
  • مصطفی، ابراهیم و دیگران؛ المعجم الوسیط؛ القاهره: دار الدعوه، ۱۹۹۲م ...
  • مطهری، مرتضی؛ مجموعه آثار؛ ج۱۰، تهران: انتشارات صدرا، ۱۳۸۸ ...
  • مقبول احمد، صلاحالدین؛ دعوه شیخالاسلام ابنتیمیه و اثرها علی الحرکات ...
  • نووی، یحیی بن شرف؛ شرح صحیح مسلم؛ بیروت: دار الفکر، ...
  • نمایش کامل مراجع