معرفت شناسی واقع گرای دینی

«نظریه معرفت شناسی واقع گرای دینی» که مولف مقاله آن را ارائه کرده است، بر مقدمات و مقومات چندی استوار است. این مقدمات و مقومات را در قالب اصول و انگاره های هشتگانه در این مقاله تبیین شده است. خلاصه نظریه عبارت است از: ۱. «معرفت» برایند فرایندهایی است که با عناصر شش‎گانه زیر در پیوند است: یک) فاعل معرفت (شناخت بخش) که حق تعالی است؛ دو) وسایط و وسایل معرفت (شناخت افزارها)؛ سه) معدات معرفت (شناختیارها)؛ چهار) موانع معرفت (شناخت شکن ها)؛ پنج) قابل معرفت (شناختگر/ شناسنده) که انسان است؛ شش) متعلق معرفت (شناخته) که موجوداتاند. ۲. تکون معرفت برایند دو فرایند «طولی- عمودی» و «عرضی- افقی» ای است که در ترابط با اطراف شش‎گانه پیش گفته صورت می بندد. ۳. فرایند «طولی- عمودی» تکون معرفت، از «سپهر ربوبی» آغاز و با طی فرایند خاص و مناسب با هر یک از وسایط و وسایل معرفت، به «ساحت انسانی» تنزل می کند. ۴. فرایند «عرضی- افقی» نیز- که با چهار ضلع/ عنصر مرتبط است- در ساحت بشری و متناسب با مقتضیات نشئه ناسوت و در تعامل میان عناصر چهارگانه این فرایند (عناصر دوم، سوم، چهارم، و ششم) صورت می بندد. ۵. برای دستیابی به آگاهی قدسی که معرفت صائب است، باید عوامل دخیل در تکون معرفت به‎درستی مدیریت شوند. ۶. تولید علم دینی نیز از فرایند و سازکارهای مذکور در تبیین نظریه معرفت شناسی واقع گرای دینی تبعیت می کند.

کلیدواژه ها:

معرفت شناسی ، معرفت شناسی واقع‎گرایی دینی ، علم دینی