معناشناسی توصیفی اراده با تاکید بر روابط همنشینی و جانشینی

اراده در خدا و انسان از مسائل مهم در حوزه معرفت دینی است که از دیرباز مورد توجه متفکران بوده و چالش‎هایی را در پی داشته است. در مقاله پیش رو به بررسی واژه با روش معناشناسی توصیفی و محوریت رابطه همنشینی وجانشینی- که از زبان‎شناسی ساخت‎گرا برآمده- پرداخته میشود. مطالعه مشتقات اراده در ۴۷ سوره از قرآن، نشان ازارتباط معنایی آنبر محور جانشینی با «مشیت، اختیار، اشتهاء، ابتغاء، هم، عزم و قضی» و بر محور همنشینی با «الله، فعل، کن فیکون، امر، وجه و نفس» میباشد که حوزه معنایی اراده را شکل میدهند. بر محور جانشینی، این واژگان در هسته اصلی معنای اراده یعنی «خواستن»، مشترک بوده وجملگی در زنجیره انجام فعل قرار می‎گیرند. بر محور همنشینی نیز دو نسبت تقارب معنایی و رابطه مکملی دیده می‎شود که درمجموع میتوانند معنای شفاف و دقیق‎تری از اراده را ارائه نمایند.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، معناشناسی ، اراده ، رابطه جانشینی ، رابطه همنشینی