منطق اکتشاف سنت های اجتماعی در تولید علوم انسانی اسلامی با تاکید بر قرآن کریم

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 22

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ZEHN-25-100_001

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1404

چکیده مقاله:

مطالعه سنت های اجتماعی و شناخت علل، عوامل و آثار آن ها، نقش بی بدیلی در تولید علوم انسانی و اجتماعی اسلامی دارد. بی گمان دستیابی به این گونه از قوانین، بر مبنای روش و منطق خاصی صورت می پذیرد که از آن به منطق اکتشاف سنت های اجتماعی تعبیر می شود. منطق اکتشاف، به عنوان دستگاه روشگانی جامع، افزون بر روش (فرایند، قواعد، ابزارها و فنون)، به مبادی و مبانی فهم سنن الهی نیز می پردازد.مقاله حاضر در مقام گردآوری از روش کتابخانه ای و به لحاظ ماهیت، از روش عقلی-تحلیلی به برخی روش های مهم در فهم و استنباط سنت های اجتماعی می پردازد. از یافته های این پژوهش، می توان به ظرفیت های روش عقلی و نقلی در فهم سنت های اجتماعی اشاره نمود؛ اما به دلیل پیچیده و ذومراتب بودن سنن الهی از یک سو و محدودیت های روش های عقلی و نقلی، کاربست منطق تلفیقی و همگرا، ضرورت می یابد. این منطق جامع، افزون بر اعتبار، روایی و تعمیم پذیری، قابلیت فهم و استنباط تمامی سطوح و مراتب سنن الهی را داراست.

نویسندگان

قاسم ترخان

مدیر گروه تخصصی علوم انسانی قرآنی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

رمضان علی تبار فیروزجایی

دانشیار گروه منطق فهم دین- پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع و مآخذ*قرآن ...
  • ابن فارس، احمد (۱۴۰۴ق). معجم مقاییس اللغه، چ۱، قم: دفتر ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ق). لسان العرب، چ۳، بیروت: ...
  • ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد (۱۳۶۷). النهایه فی غریب ...
  • ایمان، محمدتقی و اسلام آقاپور (۱۳۸۶). «تکنیک زاویه بندی در ...
  • آقاجانی، نصرالله (۱۳۹۳). «ویژگی ها و انواع سنت های الهی ...
  • بحرانی، شیخ یوسف (۱۴۰۵). الحدائق الناضره، بیروت: دارالاضواء ...
  • بهمنی، سعید (۱۴۰۰). «هفت چالش فرارروی به کارگیری سنت های ...
  • بهمنی، سعید (۱۳۹۷). نظریه پردازی قرآن بنیان، قم: پژوهشگاه علوم ...
  • ترخان، قاسم (۱۴۰۰). «برآیند اعتقاد قرآنی به جهان غیب در ...
  • ترخان، قاسم (۱۳۹۹). «نقش و تاثیر علل و عوامل فرامادی ...
  • ترخان، قاسم (۱۴۰۱). مبانی جهان شناختی علوم انسانی اسلامی از ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۹). ادب فنای مقربان، محقق: محمد صفایی، ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۸). تسنیم، محقق: عبدالکریم عابدینی، ج۱۵، چ۲، ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۶). شریعت در آینه معرفت، محقق: حمید ...
  • حقیقت، سیدصادق (۱۳۸۱-۱۳۸۲). «بر حاشیه روش تحقیق در علوم سیاسی»، ...
  • حقیقت، سیدصادق (۱۳۸۵). روش شناسی علوم سیاسی، چ۱، قم: دانشگاه ...
  • دوورژه، موریس (۱۳۶۲). روش های علوم اجتماعی، ترجمه خسرو اسدی؛ ...
  • رجبی، محمود (۱۳۸۳) «قانونمندی جامعه و تاریخ»، فصلنامه تاریخ در ...
  • رشاد، علی اکبر (۱۳۸۳). فلسفه دین، چ۱، پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • روحانی، تورج و عرفائی، محسن (۱۳۹۵). پیشرفت و تعالی از ...
  • زرکشی، بدرالدین (۱۳۹۱ق) البرهان فی علوم القرآن، دارالمعرفه، بیروت ...
  • سیدی فرد، سیدعلی (۱۴۰۰). «سنت های الهی و حساسیت به ...
  • شریفی، احمدحسین (۱۳۹۵). روش شناسی علوم انسانی اسلامی، چ۱، تهران: ...
  • صدر، سیدمحمدباقر (۱۳۹۸ق). المدرسه القرآنیه، چ۳، قم: مرکز الابحاث و ...
  • صدر، سیدمحمدباقر (۱۴۲۱ق). المعالم الجدیده، قم: مرکز الدراسات و االبحاث ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۹۰ق). المیزان فی تفسیر القرآن، چ۲، بیروت: موسسه ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۶۴). اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران، صدرا ...
  • طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن (بی تا). التبیان فی ...
  • طوسی، محمد بن الحسن (۱۴۱۴). الامالی، چ۱، قم: دار الثقافه ...
  • علی تبار، رمضان (۱۴۰۰). منطق فهم دین، تهران: سازمان سمت ...
  • علی تبار، رمضان (۱۴۰۱). منطق علوم انسانی اسلامی (فراروش)، تهران: ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن (۱۳۷۸). تفسیر صافی، تهران: کتاب فروشی اسلامی ...
  • فیومی، احمدبن محمد (۱۴۱۴ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر ...
  • کرمی، علی (۱۳۷۰). ظهور و سقوط تمدن ها از دیدگاه ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب (۱۴۰۷ق). الکافی، چ۴، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • کوشا، غلام حیدر (۱۳۸۹). «پژوهشی در الگوی مطالعه سنت های ...
  • محمدی گیلانی، محمد و قربانی لاهیجی، زین العابدین (۱۳۸۵). قرآن ...
  • مسعودی، عبدالهادی (۱۳۸۹)، روش فهم حدیث، قم: انتشارات زائر ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۷۸). آموزش فلسفه، تهران: موسسه انتشارات امیر ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۸). جامعه و تاریخ از نگاه قرآن، ...
  • مصطفوی، حسن (۱۳۷۱). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، چ۱، موسسه ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه، چ۱، تهران: دار الکتب ...
  • مویدی، علی (۱۳۹۹). سنجش رابطه استخلاف صالحان با سنن الهی ...
  • نوری، نجیب الله (۱۳۹۱). «به کارگیری روش تلفیقی در مطالعات ...
  • هیشور، محمد (۱۴۱۷ق). سنن القرآن فی قیام الحضاره و سقوطها، ...
  • نمایش کامل مراجع