ارزیابی ردپای آب صنایع بزرگ در حوضه آبریز زاینده رود

ردپای آب یک ابزار تحلیلی است که دیدگاه بهتر و جامع تری از چگونگی ارتباط بین یک مصرف کننده یا تولیدکننده با مصرف آب شیرین ارائه می کند. با توجه به بحران آب در کشور و به خصوص استان اصفهان، هدف اصلی در این مطالعه، برآورد و مقایسه ردپای آب مستقیم و غیرمستقیم در برخی صنایع بزرگ شامل فولاد مبارکه، ذوب آهن، پالایشگاه و نیروگاه مستقر در حوضه آبریز زاینده رود است. بعد از تعیین اهداف مد نظر و زمینه های مورد مطالعه و نیز قابلیت دستیابی به داده های مد نظر، اطلاعات از صنایع منتخب جمع آوری شد. سپس از دو روش تجمیع کل زنجیره و حاصل جمع گام ها برای محاسبه ردپای آب در صنایع مورد مطالعه استفاده شد. با توجه به محاسبات انجام شده، مقدار ردپای آب به صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت ذوب آهن، ۹/۱۹۶ مترمکعب به ازای یک تن فولاد در سال است که ۴/۰۲۶ مترمکعب آن مربوط به مصرف مستقیم و ۵/۱۷ مترمکعب آن مربوط به مصرف غیرمستقیم است. در پالایشگاه، برای تولید یک بشکه محصول (بنزین یا گازوئیل)، مقدار ۱۸/۸۰ لیتر آب به صورت مستقیم و غیرمستقیم مصرف می شود. همچنین ردپای آب مستقیم و غیرمستقیم در نیروگاه اسلام آباد برابر با ۱۱۹۸۳۲۰ مترمکعب بر تراژول و یا به عبارتی ۴/۳۱ لیتر بر کیلووات ساعت است. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان مصرف ردپای آب غیرمستقیم در صنایع مورد مطالعه، برابر و یا بیشتر از میزان مصرف آب مستقیم است و هر دو به یک اندازه اهمیت دارند. درنهایت گفتنی است که نتایج این پژوهش می تواند توسط تصمیم گیرندگان و سیاست گذاران در صنعت، از جمله صنایع ذوب آهن، پالایشگاه و نیروگاه برای مدیریت ردپای آب استفاده شود.

کلیدواژه ها:

Water footprint ، Water management ، Direct and indirect water consumption ، Large industries ، ردپای آب ، مدیریت آب ، مصرف مستقیم و غیرمستقیم آب ، صنایع بزرگ