تاثیر گلوتاتیون بر قابلیت استفاده ی آهن از منابع مختلف در گیاه بادام زمینی در یک خاک آهکی

اغلب خاک های مناطق کشور آهکی هستند و از مشکلات اصلی آن ها، کم بود عناصر ریزمغذی مانند آهن به دلیل قلیاییت بالاست. این مطالعه جهت بررسی تاثیر منابع مختلف آهن و گلوتاتیون بر جذب و فراهمی آهن و رشد گیاه بادام زمینی، در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل با دو فاکتور منابع آهن در چهار سطح (شاهد، سکوسترین آهن، اکسید آهن و براده آهن) در خاک و گلوتاتیون در سه سطح (صفر، ۱ و ۲ میلی­مولار) به صورت محلول پاشی، به صورت کشت گلدانی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نتایج نشان دادند که گلوتاتیون به تنهایی و یا در ترکیب با منابع آهن اثر مثبتی بر رشد اندام هوایی و بهبود جذب آهن داشت. در تیمار سکوسترین آهن، کاربرد گلوتاتیون ۱ میلی مولار موجب افزایش آهن فعال برگ (۱۱ درصد)، جذب کل آهن در اندام هوایی (۲۰ درصد)، وزن خشک اندام هوایی (۸ درصد) و جذب نیتروژن (۳/۳۴ درصد) شد و در سطح ۲ میلی مولار گلوتاتیون، جذب آهن در ریشه و وزن خشک ریشه به ترتیب ۹/۳۷ و ۴/۳۴ درصد افزایش یافت. در تیمار براده آهن، گلوتاتیون ۱ میلی مولار باعث افزایش آهن فعال برگ (۶/۵۰ درصد) و جذب نیتروژن (۵ درصد) گردید، در حالی که در سطح ۲ میلی مولار محلول­پاشی گلوتاتیون، جذب آهن در ریشه، وزن خشک ریشه و وزن خشک اندام هوایی به ترتیب ۶/۵۵، ۴/۳۹ و ۵/۱۲ درصد افزایش نشان داد. هم چنین، نسبت آهن فعال به کل در اندام هوایی در این سطح تا ۴/۳۸ درصد نسبت به تیمار براده آهن بدون گلوتاتیون بهبود یافت. این نتایج نشان می دهد که گلوتاتیون با بهبود فراهمی آهن در خاک آهکی و افزایش انتقال درون گیاهی آن، می تواند کارایی کودهای آهن، به ویژه منابع معدنی مانند براده آهن را افزایش دهد. بنابراین، کاربرد هم زمان گلوتاتیون با منابع مناسب آهن، به ویژه در شرایط قلیایی خاک، راه کاری موثر برای کاهش کلروز آهن و بهبود تغذیه گیاهان حساس از جمله بادام زمینی است.

کلیدواژه ها:

اکسید آهن ، سکوسترین آهن ، گلوتاتیون