ارایه مدل تصمیم گیری داده محور به منظور ارزیابی به صورت کنندگان پایدار و تاب آور در صنعت خودرو

هدف: با توجه به چالش های رو به رشد زنجیره های به صورت در دنیای امروز، شامل نوسانات بازار، فشارهای فزاینده زیست محیطی و اجتماعی و نیز نیاز به افزایش تاب آوری در برابر بحران های پیش بینی نشده (مانند همه گیری کرونا و بحران های اقتصادی)، انتخاب به صورت کنندگانی که به طور همزمان معیارهای پایداری و تاب آوری را برآورده کنند، اهمیتی استراتژیک پیدا کرده است. در این راستا، هدف اصلی این پژوهش ارایه یک مدل تصمیم گیری جامع و داده محور با رویکردی آینده نگر برای ارزیابی و انتخاب به صورت کنندگان در زنجیره به صورت است که بتواند همزمان ابعاد مختلف پایداری و تاب آوری را مد نظر قرار دهد.روش شناسی پژوهش: در مدل ارایه شده، ابتدا وزن معیارها و زیرمعیارهای مطرح شده از طریق روش بهترین-بدترین تصادفی محاسبه گردید. سپس ارزیابی عملکرد به صورت کنندگان با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره ویکور تصادفی انجام گرفت. در مرحله بعد، برای پیش بینی عملکرد آتی به صورت کنندگان از الگوریتم رگرسیون جنگل تصادفی استفاده شد. این مدل در قالب یک مطالعه موردی در شرکت خودروسازی سایپا کاشان و با بهره گیری از پرسشنامه های تخصصی و نظرات کارشناسان صنعت اجرا شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که معیارهای مرتبط با پایداری و تاب آوری در انتخاب به صورت کنندگان صنعت خودرو نقش کلیدی دارند. در میان زیرمعیارهای بررسی شده، انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش مصرف انرژی به دلیل الزامات زیست محیطی، و هزینه و سطح موجودی ایمنی به علت تاثیر مستقیم بر عملکرد اقتصادی و تداوم عملیات، بیشترین تاثیر را بر کارایی به صورت کنندگان داشتند.  علاوه بر این، به کارگیری الگوریتم جنگل تصادفی برای پیش بینی عملکرد آینده به صورت کنندگان نشان داد که این روش از دقت پیش بینی بالایی برخوردار است (RMSE = ۰.۰۹۷۶).اصالت/ارزش افزوده علمی: گرچه هر یک از روش های به کاررفته در این پژوهش (بهترین-بدترین تصادفی، ویکور تصادفی، الگوریتم جنگل تصادفی) به صورت جداگانه در مطالعات پیشین مورد استفاده قرار گرفته اند، اما ارایه چارچوبی یکپارچه که این سه روش را با یکدیگر ترکیب کند، نوآوری اصلی این مطالعه محسوب می شود. در واقع، این پژوهش برای نخستین بار با تلفیق روش های چندمعیاره و الگوریتم یادگیری ماشین، یک مدل تصمیم گیری جامع و داده محور ارایه کرده است که علاوه بر ارزیابی عملکرد کنونی به صورت کنندگان، قابلیت پیش بینی عملکرد آینده آن ها را نیز فراهم می کند. چنین ترکیبی، پیش از این در ادبیات انتخاب به صورت کننده با تمرکز همزمان بر پایداری و تاب آوری زنجیره به صورت در صنعت خودرو ارایه نشده و از این منظر دارای نوآوری روش شناختی مشخص و واضح است.

کلیدواژه ها:

انتخاب تامین کننده ، پایداری ، تاب آوری ، صنعت خودرو ، الگوریتم جنگل تصادفی