روند پژوهش مدیریت داده های پژوهشی در حوزه علوم پزشکی

هدف از انجام پژوهش حاضر تحلیل روند پژوهشی مدیریت داده های پژوهشی حوزه علوم پزشکی است. این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام پژوهش های انجام شده در مدیریت داده های پژوهشی حوزه پزشکی است که در بازه زمانی (۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳) در پایگاه کلریویت آنالیتیکس و اسکوپوس نمایه شده اند که پس از حذف پژوهش های تکراری موجود در هر دو پایگاه، ۱۳۹۷۸ پژوهش برای تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. همچنین ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش یادداشتبرداری و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها، از نرم افزارهای سانتویپای و اکسل و پایتون استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که تعداد مقالات کلریویت آنالیتیکس و اسکوپوس در بازه زمانی (۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳) روی هم رفته دارای رشدی چشمگیر بوده است و متوسط رشد تولید مقاله در هر دوره به دوره قبل نیز نشان می دهد که هر دوره نسبت به دوره پیش با حدود ۶۰ درصد رشد در تولید علم در این زمینه مواجه بوده است و در هیچ دوره ای رشد منفی مشاهده نمی شود.کشورهای ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و آلمان به ترتیب رتبه یک تا سه را در تولیدات علمی مدیریت داده های پژوهشی در حوزه پزشکی داشته اند که کشورهای ایتالیا، فرانسه و کانادا نیز کشورهای تعقیب کننده در این حوزه محسوب می شود. در این میان ایران رتبه ۱۷ را به خود اختصاص داده است و جایگاه چین نیز از سال ۲۰۲۰ به بعد بسیار ارتقا یافته است. همچنین کلیدواژه مدیریت داده همیشه پرتکرارترین واژه در میان واژه ها بوده و در سال های اخیر کلیدواژه های مربوط به هوش مصنوعی رشد زیادی در این حوزه داشته اند. همزمان با توسعه فناوریها، موضوعات جدیدی به حوزه مطالعاتی مذکور راه یافته که برای مثال در سالهای اخیر علم باز و بلاکچین نیز از واژگان پرکاربرد در حوزه مدیریت داده های پژوهشی پزشکی بوده اند. این مطالعه نشان داد که با رشد سریع فناوری های دیجیتال و افزایش پیچیدگی داده های پزشکی، نیاز به سیستم های پیشرفته تر برای ذخیره سازی، تحلیل و تبادل داده ها بیش از پیش احساس می شود. در پژوهش های آینده باید به توسعه فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی برای تحلیل داده ها و همچنین استانداردسازی جهانی فرآیندهای مدیریت داده بپردازد.

کلیدواژه ها:

مدیریت داده های پژوهشی ، پزشکی ، علم سنجی ، اسکوپوس ، کلریویت آنالیتیکس