چالش های استجابت دعا از نگاه قرآن، حدیث و عقل

آیات زیادی از قرآن درباره ی وعده های خداوند به انسان ها است و ازجمله ی آن ها دعاست که خداوند بر حتمیت و حقانیت آن تاکید نموده است، از طرف دیگر بسیاری از ادعیه به اجابت نمی رسد و این مطلبی است که گاه شبهاتی را در اذهان عمومی ایجاد می نماید که چرا خداوند دعاها را مستجاب نمی کند. آنچه در این تحقیق مورد نظر است تحقق ادعیه در زمان حال و شرایط آن می باشد، به گونه ای که تا آن شرایط تحقق نیابد، دعا مستجاب نخواهد شد که از آن به «چالش عدم استجابت دعا» تعبیر می شود. دستاورد پژوهش آن است که استجابت دعا به صورت مطلق نیست، بلکه امور متعددی در تحقق دعا موثر است. به عبارت دیگر علت تامه برای تحقق وعده های الهی محقق نشده است و علت تامه مشتمل بر اجزایی مانند مقتضی و عدم مانع است که عدم هرکدام موجب عدم معلول الهی خواهد بود و به دیگر سخن استجابت دعا نیز از نظام اسباب خارج نیست و شکی نیست که تحقق مسبب در گرو تحقق سبب است و اسباب نیز به گونه های مختلفی مانند اسباب مادی و معنوی تقسیم می شود، کما اینکه موانع که خود نیز نوعی سبب است به دودسته تقسیم می شود. روش انجام کار به صورت کتابخانه ای و فیش برداری صورت گرفته است.