تفکیک اثرات فعالیت های انسانی و تغییرات اقلیمی در کاهش آبدهی رودخانه ها با روش کشسانی اقلیمی و رگرسیون دو متغیره

تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی دو عامل اصلی بر تغییرات فرآیندهای چرخه هیدرولوژیکی می باشند و باعث تغییرات در توزیع مکانی و زمانی در دسترسی به آب می شوند. بنابراین رواناب به عنوان مهمترین مولفه چرخه هیدرولوژیکی تحت تاثیر تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی قرار می گیرد و تفکیک اثرات آن ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. در این تحقیق، روند در مقادیر سالانه بارش، رواناب، تبخیر-تعرق پتانسیل از سال ۱۱۳۱ تا ۱۱۳۱ با آزمون منکندال تعیین گردید. نتایج روند کاهشی رواناب در سطح معنی داری ۵۳.۵ درصد، تبخیر-تعرق پتانسیل روند افزایشی در سطح معنیداری ۵۳.۵ درصد را نشان می دهد. تا سال ۱۱۳۵ در حوضه آبریز قزل اوزن و دره رود به عنوان سال پایه و از سال ۱۱۳۱-۱۱۳۵ به عنوان دوره تحت تاثیر فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در نظر گرفت. نتایج روش کشسانی اقلیمی نشان می دهد که سهم فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در ایستگاه هیدرومتری نیر به ترتیب ۲.۳۱ و ۸.۶۱ درصد، در ایستگاه هیدرومتری نمین ۶۶.۳۱ و ۳۱.۱- درصد، در ایستگاه هیدرومتری گیلانده ۸۶.۸۱ و ۱.۱۸- درصد، در ایستگاه هیدرومتری کوزه توبراقی ۱۸.۳۵ و ۱۲.۳ درصد، در ایستگاه هیدرومتری پل الماس ۵۱.۳۳ و ۳۱.۲ درصد می باشد. هم چنین نتایج حاکی از آن است که فعالیت های انسانی عامل اصلی کاهش آبدهی رودخانه های حوضه آبریز قزلاوزن و دره رود می باشد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، آبدهی رودخانه ، فعالیت انسانی ، منکندال ، کشسانی اقلیمی