سنجش مولفه های حفظ هویت شهری در بافت های تاریخی احیا شده (مطالعه موردی: محله سنگلج تهران)

بافتهای تاریخی به دلیل برخورداری از ارزشهای غنی فرهنگی به عنوان میراثی پربها از تمدن شهر، اهمیت ویژهای دارند. امروزه بافتهای قدیمی و تاریخی شهرها به علت مهاجر فرستی و فرسایش کالبدی، دچار آسیبهایی در زمینههای اقتصادی و هویتی شده که در پی آن محله را به مکانهای کم بازده و ناامن تبدیل نمودهاند. همه محلات بافت تاریخی تهران کم و بیش یا این چالشها مواجه هستند اما آنچه در مورد محله سنگلج قابل توجه است، حفظ بخش عمدهای از ساختار سکونت آن است. جمعیت اصیل منطقه، تبدیل شدن کاربری مسکونی به کارگاه و انبار، نزول کیفیت سکونت، ساخت و سازهایی بدون توجه به ارزشهای هویتی محله، ناهنجاری های اجتماعی و وجود فضاهای رها شده از جمله مسائلی که محله تاریخی سنگلج امروزه با آن مواجه است. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی هویت مولفههای هویت شهری و همچنین ارتقا و حفظ آن در محله سنگلج در منطقه ۱۲ به عنوان یکی از محلههای قدیمی شهر تهران میباشد. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی- توسعهای و از نقطه نظر قطعیت، در دسته تحقیقات کمی قرارگرفته است. شیوه گردآوری اطلاعات بر مبنای روشهای متداول کتابخانهای و میدانی بوده است. اطلاعات میدانی نیز از طریق ابزار مشاهده و پرسشنامه محقق ساخت گردآوری شده است. جامعه آماری محله سنگلج و نمونه موردی ۳۷۸ نفر از ساکنان بالای ۱۸ سال محله سنگلج در سال ۱۴۰۲ میباشند. مولفههای هویت بخش شهری در سه بعد مصنوع، طبیعی و انسانی و در قالب ۲۹ گویه جهت پرسش از ساکنین دستهبندی شدهاند.. نتایج حاکی از آن است که وضعیت مولفههای هویتبخش شهری در محله سنگلج چندان مناسب نمیباشد. همچنین در بین ابعاد سهگانه مصنوع، طبیعی و انسانی بعد مصنوع با میزان میانگین ۲.۷۷، بعد انسانی با میزان ۲.۹۲ و بعد طبیعی با میزان ۳.۱۹ بهترتیب از کمترین را بیشترین میزان را به خود اختصاص دادهاند.

کلیدواژه ها:

بافت تاریخی ، هویت شهری ، محله سنگلج