سابقه و هدف:
دیکروسلیوم دندریتیکوم از مهمترین و شایعترین فلوکهای کبدی علفخوارن اهلی و وحشی است. با این وجود، در ارتباط با خصوصیات ژنومی این ترماتود مهم و دارای اهمیت زئونوتیک اطلاعات کمی وجود دارد. این مطالعه با هدف تعیین تنوع درون گونه ای در
دیکروسلیوم دندریتیکوم جدا شده از گوسفندها و بزهای استان آذربایجانشرقی، از طریق آنالیز ژن های میتوکندریائی
Nad۱ و ریبوزومی
ITS۲ انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه، DNA نمونه های
دیکروسلیوم دندریتیکوم استخراج شدند. سپس قطعاتی از ژن های هدف از طریق PCR معمولی تکثیر شدند. نمونه های PCR از هر قطعه ژن مربوط به ایزوله های گوسفندی (۶ نمونه) و بزی (۴ نمونه) برای تعیین توالی ارسال شدند. توالی های به دست آمده با استفاده از نرم افزار BioEdit تصحیح شدند و با استفاده از الگوریتم ClustalW در نرم افزار MEGA۷.۰ با همدیگر هم تراز شدند. هم چنین توالی های مربوط به مطالعه ی حاضر با تعدادی از توالی های ثبت شده در NCBI، با روش BLAST مقایسه شدند تا تشابه ها و تفاوت های موجود بین ایزوله های مطالعه ی حاضر با سایر ایزوله ها مشخص شوند. در نهایت، برای تعیین موقعیت فیلوژنی ایزوله های دیکروسلیوم دندریتیکوم، درخت فیلوژنی مربوط به هر ژن با استفاده از نرم افزار MEGA۷.۰ و با روش Neighbor-Joining ترسیم شد.
یافته ها: آنالیز توالی ها نشان داد که در بین توالی های
ITS۲ فقط یک نوکلئوتید متفاوت به شکل افزایشی در یک نمونه گوسفندی مشاهده شد و براساس همین تفاوت فقط دو نوع هاپلوتایپ در بین ایزوله های
دیکروسلیوم دندریتیکوم مشاهده شد. آنالیز توالی های
Nad۱ هیچ تفاوت درون گونه ای را نشان نداد. در مطالعه حاضر مقایسه توالی های
ITS۲ و Nad۱، به جز با چند توالی معدود، شباهت ۱۰۰ درصدی با سایر توالی های انتخاب شده از NCBI نشان دادند. با ترسیم درخت فیلوژنی به وضوح مشخص شد که توالی های هر کدام از ژن ها هم با خود و هم با اکثر توالی های NCBI در یک شاخه قرار گرفتند.
استنتاج: در این مطالعه با استفاده از ژن
Nad۱ تفاوت درون گونه ای برای
دیکروسلیوم دندریتیکوم مشاهده نشد. بنابراین برای اثبات وجود تنوع درون گونه ای
دیکروسلیوم دندریتیکوم بهتر است از ژن ریبوزومی
ITS۲ استفاده شود.