تحلیلی بر تغییر در راهبرد منطقه ای عربستان سعودی: گذار از دولت قدرتمند به منطقه قدرتمند

یازده سپتامبر و حمله آمریکا به عراق و افغانستان زمینه­ های تغییر در راهبرد کشورهای خاورمیانه را فراهم کرد. عربستان که به لحاظ ماهوی به تامین امنیت از سوی آمریکا وابسته است، پس از این حوادث به دنبال بازنگری در راهبرد منطقه­ای و متنوع سازی منابع امنیتی خود برآمد. این تغییر راهبردی به واسطه درک رهبران جدید عربستان از تغییر موازنه قدرت از غرب به شرق بوده است. ظهور قدرت­ های نوظهوری مثل چین و وابستگی ­های سیاسی، اقتصادی و امنیتی متقابل میان کشورهای منطقه و قدرت ­های نوظهور، زمینه را برای گذار از جهان تک قطبی به چندقطبی فراهم آورده است. پرسش این است که دلایل تغییر در راهبرد منطقه ­ای عربستان سعودی چیست؟ بر اساس فرضیه طراحی شده، سه عامل مهم رو به افول نهادن جهان تک قطبی و پایان حمایت­گری آمریکا، تلاش روسیه برای بازیابی قدرت فرامنطقه ­ای خود و خیز چین برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت جهانی باعث شده تا عربستان ضمن بازنگری در راهبرد منطقه ­ای خود از این فضای ایجاد شده به نفع خود استفاده کرده و در راستای منافع ملی و توسعه سیاسی و اقتصادی، روابطش را با همسایگان بهبود بخشد. در نتیجه راهبرد دولت قدرتمند، جایگزین راهبرد منطقه قدرتمند با مشارکت و همکاری همسایگان شده است.

کلیدواژه ها:

خاورمیانه ، عربستان سعودی ، آمریکا ، روسیه ، چین