بررسی تاثیر پرایمینگ بذر بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد ارقام مختلف گندم (Triticum aestivum L) در شرایط دیم

این آزمایش به منظور ارزیابی اثر پرایمینگ بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام گندم در شرایط دیم در سال زراعی ۱۴۰۲۱۴۰۳ اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی در منطقه بنه کمر فریدونشهر استان اصفهان انجام شد. تیمارهای مختلف پرایمینگ بذر شامل هیدروپرایمینگ، سیتوکینین سولفات، روی، اوره و تیمار شاهد بدون (پرایم بر روی چهار رقم گندم دیم به اسامی چمران، هامون، افلاک و بهرنگ اجرا شد. نتایج بیانگر اثرات مثبت پرایمینگ بذر بر افزایش عملکرد دانه، افزایش قدرت رویش و افزایش استقرار بوته بود. در شرایط این تحقیق، بهترین تیمار هیدروپرایمینگ بود که سبب افزایش ۴۳ درصدی عملکرد دانه نسبت به شاهد گردید. افزایش عملکرد دانه اثر اعمال این تیمار ناشی از اثر مثبت آن بر بعضی صفات دیگر از جمله وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته، تعداد ریشه های بذری و تعداد دانه در خوشه بود. ارقام گندم واکنش متفاوتی به پیش تیمارهای پرایمینگ نشان داده و در این میان، رقم چمران با عملکرد ۱۲۹۴/۵ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. همچنین مقایسه میانگین ها برای صفت طول ریشه چه بیانگر برتری رقم چمران نسبت به سایر ارقام مورد بررسی بود. بر اساس نتایج این تحقیق، اعمال هیدروپرایمینگ بر رقم چمران موجب ۳۶ درصد افزایش عملکرد نسبت به میانگین ارقام بدون اعمال پرایمینگ بذر شد. برتری استفاده از پرایمینگ بذر در زراعت دیم گندم را می توان به تسریع فرآیند جوانه زنی، استقرار یکنواخت و بهبود یافته گیاهچه، و افزایش تحمل به تنش های محیطی اولیه نسبت داد که در نهایت منجر به افزایش بقاء و استقرار موفق گیاهچه در شرایط نامساعد محیطی می شود.

کلیدواژه ها:

استقرار ، گیاهچه ، پرایمینگ بذر ، عملکرد ، بیولوژیک ، هیدروپرایمینگ