ارزیابی خواص مهندسی تخته خرده چوب ساخته شده از شلتوک برنج و خرده چوب صنعتی

سابقه و هدف: محدودیت منابع جنگلی کشور و ممنوعیت واردات چوب جهت مصرف صنایع اوراق فشرده چوبی سبب بروز مشکلات متعددی در تامین ماده اولیه لیگنوسلولزی گردیده است. لذا استفاده از پسماند منابع لیگنوسلولزی می تواند نقش مهمی را در این راستا ایفا نماید. تخته خرده چوب یکی از محصولات مرکب چوبی می باشد که در تولید آن امکان استفاده از تمامی مواد اولیه چوبی و انواع مواد لیگنوسلولزی و حتی بقایای گیاهان یکساله وجود دارد. یکی از پسماند های زراعی موجود در کشور شلتوک برنج می باشد که می تواند در تولید تخته خرده چوب مورد استفاده قرار گیرد. اما با توجه به اینکه تولید اوراق فشرده چوبی با استفاده از پسماند محصولات زراعی سبب کاهش خواص مهندسی محصول نهایی می گردد، لذا ارزیابی امکان استفاده از شلتوک برنج در ساخت تخته خرده چوب و بدست آوردن ترکیب بهینه از میزان مصرف این پسماند زراعی و سایر شرایط تولید از اهداف این پژوهش می باشد که می تواند کمک شایانی به بخش صنعت در خصوص استفاده از این ماده اولیه نماید.مواد و روش ها: شلتوک برنج و خرده چوب صنعتی مورد نیاز در این بررسی به ترتیب از منطقه گیلان و شرکت نئوپان ۲۲ بهمن گرگان تهیه شدند. مراحل ساخت تخته خرده چوب شامل الک کردن، خشک کردن، چسب زنی، تشکیل کیک و پرس کردن بود. در این بررسی ترکیب ماده اولیه (۱۰۰% خرده چوب صنعتی، ۹۰% خرده چوب صنعتی و ۱۰% شلتوک، ۸۰% خرده چوب صنعتی و ۲۰% شلتوک، ۷۰% خرده چوب صنعتی و ۳۰% شلتوک) به عنوان عامل متغیر و سایر عوامل شامل مقدار مصرف چسب(۱۰% وزن خشک خرده چوب)، دمای پرس(۱۸۰ درجه سانتی گراد)، فشار پرس(Kg/cm۲ ۲۵) و زمان پرس (۴ دقیقه) ثابت در نظر گرفته شد. در مجموع با در نظر گرفتن سه تکرار برای هر تیمار، ۱۲ تخته آزمایشگاهی ساخته شد. سپس از هر تخته نمونه های آزمایشگاهی بر طبق دستورالعمل EN۳۲۶-۱ تهیه شد. آزمون های مورد ارزیابی شامل اندازه گیری جذب آب و واکشیدگی ضخامت ۲ و ۲۴ ساعت، مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی بودند. جهت تجزیه و تحلیل آماری نیز از آزمون فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان دادند که درصد اختلاط مواد بر کلیه خواص فیزیکی و مکانیکی تخته های ساخته شده اثرگذار می باشد به طوری که افزایش مصرف شلتوک برنج در ترکیب ماده اولیه، سبب کاهش مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی و افزایش جذب آب و واکشیدگی ضخامت ۲ و ۲۴ ساعت تخته های ساخته شده گردید.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این بررسی نشان دادند که استفاده از کلش برنج با مقادیر کم (تا ۱۰% ترکیب ماده اولیه) می تواند تخته هایی با خواص فیزیکی و مکانیکی قابل قبول ارائه نماید؛ اما در مقادیر بالاتر باعث افت خواص فیزیکی و مکانیکی تخته ها می گردد. لذا مقادیر کم پسماند لیگنوسلولزی شلتوک برنج در ترکیب با خرده چوب صنعتی می تواند به عنوان مواد اولیه مناسب در صنعت تخته خرده چوب مورد استفاده قرار گیرد.. . . . . .

کلیدواژه ها:

تخته خرده چوب ، شلتوک برنج ، خواص فیزیکی و مکانیکی