مدل مفهومی شخصیت اخلاقی براساس منابع اسلامی
محل انتشار: دوفصلنامه اخلاق وحیانی، دوره: 15، شماره: 1
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 17
فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ETHICS-15-1_002
تاریخ نمایه سازی: 28 تیر 1404
چکیده مقاله:
هدف پژوهش حاضر، شناسایی مولفه های شخصیت اخلاقی و ارائه مدل مفهومی آن بر اساس منابع اسلامی و سنجش روایی آن بود. روش پژوهش آمیخته از نوع طرح متوالی اکتشافی بود. در بخش کیفی، از روش تحلیل محتوای کیفی و در بخش کمی، از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. در بخش کیفی، مفهوم شخصیت اخلاقی در منابع روان شناختی و لغوی بررسی و مفاهیم متناظر آن در منابع اسلامی استخراج شد. سپس مولفه های شخصیت اخلاقی با روش کدگذاری بدست آمد. در تجزیه و تحلیل داده ها، ۸۶۵ کد باز شناسایی و با کدگذاری محوری و گزینشی، مولفه ها در سه دسته شناختی (شامل هشیاری معنوی، خودارزیابی مستمر، اندیشه ورزی سعادت نگر، خوش بینی-رضایت)، گرایشی (شامل هیجان پذیری خداسو، اعتماد و امید به خدا، همت متعالی، طمانینه-استقامت، بی نیازی-عدم تعلق) و رفتاری (شامل انضباط رفتاری، میانه روی، معاشرت نیکو، یاری گری ایثارگرانه، رواداری اجتماعی) تقسیم شدند. در بخش کمی، میزان مطابقت مفاهیم متناظر با شخصیت اخلاقی در روان شناسی و تناسب مولفه ها با مستندات، توسط ۶ متخصص و با محاسبه شاخص روایی محتوا (CVI) ارزیابی و ۱۱ مفهوم و ۱۴ مولفه تایید شد. تحلیل روابط نشان داد تعامل مولفه های شناختی و گرایشی، مولفه های رفتاری را شکل می دهند و مجموع آن ها تحت تاثیر ایمان و لوازم آن قرار دارند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدرضا جهانگیرزاده قمی
استادیار روان شناسی عمومی، گروه روان شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران.
حمید رفیعی هنر
استادیار روان شناسی عمومی، پژوهشکده اخلاق و معنویت، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.
مصطفی جهانگیری
دانش آموخته دکتری روان شناسی عمومی، گروه روان شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :