فضاهای عمومی در معماری دوره قاجار: بستری برای تعاملات اجتماعی

فضاهای عمومی در معماری دوره قاجار، به عنوان بسترهای تعاملات اجتماعی، نقش مهمی در زندگی فرهنگی و اجتماعی ایفا کرده اند. این فضاها شامل میادین، بازارها و کاروانسراها، با طراحی منحصر به فرد خود، زمینه ساز ایجاد روابط اجتماعی میان اقشار مختلف جامعه بوده و در بازتولید ساختارهای اجتماعی و فرهنگی مشارکت داشته اند. این پژوهش با هدف بررسی نقش فضاهای عمومی دوره قاجار در تسهیل تعاملات اجتماعی، به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و بررسی نمونه های تاریخی انجام شده است. نتایج نشان می دهد که طراحی این فضاها علاوه بر تقویت سرمایه اجتماعی و ایجاد حس تعلق به مکان، بازتابی از روابط قدرت و هنجارهای اجتماعی دوره بوده است. همچنین، محدودیتهای جنسیتی در این فضاها حضور زنان را به طور غیر رسمی به فضاهای موازی زنانه سوق داده است. مطالعه این فضاها می تواند در طراحی فضاهای عمومی معاصر که نیازمند ایجاد تعاملات اجتماعی برای گروه های مختلف هستند، الهام بخش باشد.

کلیدواژه ها:

فضاهای عمومی ، معماری دوره قاجار ، تعاملات اجتماعی ، طراحی شهری تاریخی ، هنجارهای اجتماعی