تجلی مفهوم پدیدارشناسی در فرآیند طراحی خانه های سنتی شیراز (خانه فروغ الملک شیراز)

خانه های سنتی ایرانی به ویژه در شهرهایی چون شیراز به عنوان نمونه های برجسته ای از معماری بومی و فرهنگی همواره مورد توجه پژوهشگران و معماران بوده اند. در این تحقیق، به تحلیل تجلی مفاهیم پدیدارشناسی در فرآیند طراحی خانه های سنتی شیراز، با تمرکز ویژه بر خانه فروغ الملک پرداخته می شود. هدف از این مطالعه تحلیل نحوه تجلی مفاهیم پدیدارشناسی در فرآیند طراحی معماری این خانه ها و ارتباط آنها با تجربه انسانی در فضاهای ساخته شده است. مبانی نظری تحقیق به بررسی نظریه های پدیدارشناسی و مفاهیم مربوط به رابطه انسان با فضا در معماری پرداخته و بر نقش فضاهای معنوی و حسی در این خانه ها تاکید دارد. از آنجا که خانه های سنتی شیراز به ویژه در دوران قاجار با استفاده از تناسبات هندسی خاص و طراحی حیاط مرکزی، فضایی همگون و معنوی برای ساکنان فراهم می آوردند، این تحقیق در پی آن است که چگونگی این طراحیها و پیوند آنها با مفاهیم پدیدارشناسی را تحلیل کند. روش تحقیق به صورت تحلیلی توصیفی است که به بررسی و تحلیل اسناد معماری و نمونه های موردی خانه های سنتی شیراز از جمله خانه فروغ الملک، می پردازد. داده ها از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی به دست آمده و با استفاده از تحلیل ساختارهای فضایی و هندسی خانه ها رابطه میان فرم و تجربه های انسانی در فضا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهند که طراحی خانه های سنتی شیراز، به ویژه خانه فروغ الملک، در قالب مفاهیم پدیدارشناسی، فضاهای داخلی و خارجی را به گونه ای ایجاد کرده اند که انسان در آنها بتواند علاوه بر رفع نیازهای زیستی، تجربه ای معنوی و حسی را نیز کسب کند. این فضاها، با استفاده از تناسبات هندسی خاص و توجه به طبیعت فضایی متعادل و معنادار را برای ساکنان فراهم کرده اند بنابراین طراحی های پدیدارشناسی در معماری این خانه ها موجب ایجاد فضایی است که به طور همزمان پاسخگوی نیازهای فیزیکی و روحی انسانها است. این یافته ها میتوانند به عنوان مبنایی برای طراحیهای معاصر و تلفیق هنر و علم در معماری شهری مدرن استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

پدیدارشناسی ، خانه های سنتی شیراز ، طراحی معماری ، خانه فروغ الملک ، فضای معماری