بررسی جنبه های نمایشی حماسه علی نامه ربیع

علی نامه سروده شاعری نامعلوم و متخلص به ربیع، جزو آثار حماسی کهن ادب فارسی و در حقیقت قدیمی ترین حماسه شیعی ایران زمین است که با وجود قدمت سرایش، دیرزمانی نیست توجه پژوهشگران و ادیبان را به خود جلب کرده و از این نظر، هنوز زوایا و ظرفیت های گوناگونی از جمله جنبه های نمایش پذیری آن همچنان مغفول مانده است. این پژوهش در پی آن است تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای، با تکیه بر مبانی و اصول نمایش پذیری، به شناسایی و تحلیل مولفه های نمایش پذیر در منظومه علی نامه شامل صحنه های کنشی، دیالوگ محور و تنش زا پرداخته و با تحلیل پتانسیل های اقتباس پذیر آن برای تولید آثار نمایشی و تبیین موانع یا چالش های این راه، به این سوال اساسی پاسخ دهد که ویژگی های روایی و ساختاری در منظومه علی نامه تا چه اندازه دارای ظرفیت اجرای نمایشی هستند؟ بر اساس یافته ها در منظومه علی نامه از نظر نمایش پذیری بسیار غنی است و عناصری چون صحنه پذیری رخدادها، گفت وگوی شخصیت ها، تنوع کنش، وجود موقعیت های تنش آلود، کشمکش و نیز امکان فضاسازی دیداری و شنیداری به گونه ای در کنار هم قرار گرفته اند که ظرفیت باالیی برای تولید آثار نمایشی فراهم می آورند.

کلیدواژه ها:

علی نامه ، ادبیات فارسی ، نمایش پذیری ، درام اسلامی