بازاندیشی فلسفه کودکی در چارچوب آموزش و پرورش نوگرا: رهیافتی عمل گرایانه از منظر فیلسوفان تجربه گرا

در سال های اخیر، نگاه به کودکی در نظام های آموزشی از دیدگاه سنتی به سوی نگرشی نوگرا و پویاتر تغییر یافته است. فیلسوفان عمل گرا نظیر جان دیویی، ویلیام جیمز و چارلز پیرس، با تاکید بر تجربه زیسته، حل مسئله و یادگیری در بستر اجتماعی، بنیانی متفاوت برای فهم کودک و تربیت او ارائه داده اند. از نگاه این متفکران، کودک نه موجودی ناتوان که صرفا در حال طی مسیر بزرگسالی است، بلکه شخصیتی دارای هویت مستقل و در حال شکل گیری پویاست که باید در مرکز فرآیند یادگیری قرار گیرد. فلسفه کودکی در این دیدگاه بر اهمیت گفت وگو، تعامل، تجربه، تفکر انتقادی و آزادی در یادگیری تاکید دارد و هدف اصلی آموزش و پرورش را نه انتقال صرف دانش، بلکه توانمندسازی کودک برای زیستن آگاهانه و اخلاقی در جامعه می داند. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن بررسی مبانی فکری فیلسوفان عمل گرا در مورد کودکی، راهکارهای عملی برای بهره گیری از این دیدگاه در برنامه ریزی درسی و فرایند آموزش و پرورش ارائه شود. یافته ها حاکی از آن اند که بازاندیشی در فلسفه کودکی می تواند مسیرهای نوینی برای تربیت نسل خلاق، مشارکت جو و مسئله محور در نظام های آموزشی امروزی بگشاید.

کلیدواژه ها:

آموزش و پرورش نوگرا ، عمل گرایانه ، تجربه گرایی.