پاسخ پراکنشی آفات به تغییرات اقلیمی: نگاهی به شواهد پژوهشی موجود

اقلیم به عنوان میانگین بلندمدت شرایط جوی نظیر دما، رطوبت و بارش در یک منطقه تعریف می شود و موجودات زنده همواره تحت تاثیر مستقیم این شرایط قرار دارند. تغییرات اقلیمی در بازه های زمانی و مکانی مختلف رخ می دهد و جانداران واکنش های گوناگونی به این تغییرات از خود نشان می دهند؛ برخی توان سازگاری دارند، در حالی که برخی دیگر دچار آسیب می شوند. بقاء، تولیدمثل و سایر فعالیت های حیاتی موجودات زنده، به ویژه حشرات، به شدت از شرایط اقلیمی تاثیر می پذیرد. حشرات در برابر نوسانات اقلیمی مانند تغییرات دما، رطوبت و باد واکنش نشان می دهند. افزایش دما می تواند باعث رشد سریع تر، افزایش تعداد نسل ها در هر فصل و گسترش دامنه پراکنش گونه های مختلف حشرات شود. این پدیده ممکن است منجر به افزایش مقاومت آن ها نسبت به آفت کش ها نیز گردد. برای نمونه، در گونه ای از شب پره ها با نام Zeiraphera مشاهده شده که با افزایش دمای محیط، دامنه پراکنش جغرافیایی آن ها گسترش یافته و تعداد نسل های سالانه شان افزایش یافته است.افزایش دما در زمستان نیز موجب کاهش مرگ ومیر حشرات و در نتیجه افزایش طول دوره رشد آن ها می شود. حتی افزایش یک درجه در میانگین دما ممکن است تولید نسل های بیشتر را در پی داشته باشد. رطوبت نیز در رشد و تولیدمثل حشرات نقش تعیین کننده ای دارد و کاهش یا افزایش آن می تواند بر جمعیت آن ها اثر بگذارد. همچنین باد به عنوان یکی از عوامل جابجایی، می تواند موجب انتقال حشرات به نواحی جدید شود. در مجموع، دگرگونی های اقلیمی می توانند پراکنش جغرافیایی، فراوانی و پویایی جمعیت حشرات را تغییر دهند؛ پدیده ای که پیامدهای قابل توجهی برای کشاورزی و تعادل اکولوژیکی به همراه دارد. از این رو، مطالعه و پایش دقیق تاثیر اقلیم بر حشرات، گامی مهم در مدیریت پایدار منابع زیستی محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

پراکنش جغرافیایی ، تغییرات اقلیمی ، حشرات