ارزیابی ریسک های ناشی از تغییرات اقلیم بر اکوسیستم های تالابی با استفاده از مدل GCM (مطالعه موردی: تالاب-های آلاگل، آجی گل و آلماگل،استان گلستان)

پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع موردبررسی، از نوع توصیفی-تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردی با هدف شناسایی عوامل تنش ­زای اکولوژیکی ناشی از تغییر اقلیم تالاب­ ها، انجام شده است. درقسمت تغییر اقلیم داده ­های شبیه ­سازی شده میانگین بارندگی حاصل از مدل HadCM۳ در LARS-WG تحت سناریو SRA۱B بین سال­های ۲۰۲۱ تا ۲۰۵۰ برﺁورد شده است. به منظور وزن­ دهی به گزینه ­های ریسک و همچنین شاخص ­های موثر برآورد سطح ریسک از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و نرم ­افزار Expert Choice بهره ­گیری شد. بر اساس نتایج مدل ­سازی، سری های بارش در ایستگاه اینچه­ برون با روند کاهش تقریبی همراه بوده است. همچنین دمای حداکثر و دمای حداقل روند افزایشی را نشان می دهند. بر طبق نتایج، ریسک­ های تهدید کننده تالاب، خشکسالی، وقوع کم ­آبی، افزایش تبخیر و تعرق، رسوب و پر شدن و از بین رفتن زیستگاه می ­باشد. با توجه به اینکه سطح مهم­ترین ریسک­ های شناسایی شده بر اساس اصل ALARP (ارزشیابی ریسک) در طبقه ­بندی زیاد و متوسط می­ باشند، باید نسبت به کنترل، حذف یا کاهش ریسک ­ها اقدام کرد. با توجه به اینکه خشکسالی مهم­ترین ریسک می ­باشد،  طراحی شبکه پایش خشکسالی و محاسبه و تخصیص حق ­آبه زیست محیطی تالاب ­ها مهم­ترین راهکارهای مدیریتی برای جلوگیری از بحران خشکسالی می ­باشند.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ارزیابی ریسک اکولوژیکی ، مدل سازی تغییرات اقلیمی ، زنجیره مارکوف ، تالاب های آلاگل ، آلماگل ، آجی گل