گزینش ژنوتیپ های آفتابگردان (.Helianthus annuus L) دانه روغنی برای عملکرد دانه و پایداری عملکرد با استفاده از شاخص پایداری چند صفتی (MTSI)
محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 26، شماره: 4
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 110
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRO-26-4_003
تاریخ نمایه سازی: 20 تیر 1404
چکیده مقاله:
موفقیت در گزینش و معرفی ژنوتیپ های پرمحصول و پایدار با توجه به پیچیدگی و تاثیرپذیری از محیط و برهمکنش ژنوتیپ و محیط بسیار با اهمیت است. تنش خشکی یکی از عوامل مهم محدود کننده عملکرد است و با توجه به بحران جهانی خشکسالی، بسیار مورد توجه به نژادگران بوده و گزینش ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی از اولویت های برنامه های به نژادی است. این تحقیق با هدف شناسایی ژنوتیپ های پایدار و برتر آفتابگردان بر اساس شاخص پایداری چند صفتی روی صفات مهم گیاهی ۱۰۰ لاین آفتابگردان دانه روغنی در قالب طرح لاتیس ساده ۱۰× ۱۰ در شرایط آبیاری کامل (بدون تنش) و تنش خشکی طی دو سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ در روستای قزلجه از توابع شهرستان سلماس اجرا شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، اثر ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ و محیط بر عملکرد دانه و محتوای روغن دانه معنی دار بود. بنابراین از شاخص پایداری چند صفتی (MTSI) برای انتخاب ژنوتیپ های پایدار استفاده شد. نتایج نشان داد که چهار عامل با مقادیر ویژه بیش از یک، ۶۶/۲درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. شاخص MTSI دیفرانسیل گزینش با فراوانی موفقیت آمیز ۸۴/۶۴۱درصد را داشت. ۱۵ ژنوتیپ با میانگین بالاتر از میانگین جمعیت در کلیه صفات به عنوان ژنوتیپهای پایدار شناخته شدند. کمترین مقدار دیفرانسیل گزینش برای شاخص WAASBY (۰۳۷۷/۰ درصد) برای محتوای روغن دانه و بیشترین مقدار آن (۲۲/۱درصد) برای عرض برگ مشاهده شد. ژنوتیپ ۸ (۲۵۴-ENSAT) با بالاترین مقدار میانگین در هفت صفت طول برگ، طول دمبرگ، عملکرد دانه، تعداد روز تا گلدهی، تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته و تعداد برگ، کمترین مقدار شاخص MTSI را داشته و به عنوان پایدارترین ژنوتیپ شناخته شد. شاخص MTSI که دارای مزایای هر دو روش بلاپ و امی است، با بهره مندی از روش تجزیه به عامل ها و میانگین وزنی نمرات مطلق بهترین پیش بینی های خطی بی طرفانه (Weighted average of absolute scores of best unbiased linear predictions)، شاخص کارآمدتری در شناسایی ژنوتیپهای برتر و توسعه ارقام متحمل پرمحصول و پایدار آفتابگردان شناخته شد.
کلیدواژه ها:
Genotype-ideotype distance ، Genotype × environment interaction ، Multivariate index ، Simultaneous selection and Sunflower ، آفتابگردان ، برهمکنش ژنوتیپ و محیط ، شاخص چند متغیره ، فاصله ژنوتیپ- مطلوب و گزینش همزمان
نویسندگان
نسرین اکبری
Urmia University, Urmia, Iran
رضا درویش زاده
Urmia University, Urmia, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
