مستندسازی تزئینات وابسته به معماری با بهره گیری از فناوری HBIM (مطالعه موردی: تزئینات تاق نماهای آجری گنبدخانه مسجد حیاط دوم رباط شرف)

مستندنگاری و مدل سازی تزئینات وابسته به معماری به دلیل پیچیدگی گاهی فرآیند بسیار دشواری است و در روش های سنتی برداشت، گاهی لازم است مستندسازی به صورت یک به یک و در تماس مستقیم با اثر انجام شود و به همین دلیل، ممکن است گاهی به سختی برداشت و ترسیم شوند. هرچند این مسئله با استفاده از فتوگرامتری تسهیل یافته و امکان ترسیم تزئینات از روی تصویر فراهم شده است، اما استفاده از تصاویر تصحیح شده نیز، روند پیچیده ای به دنبال دارد. بنابراین، پرسشی مطرح می شود که آیا روشی وجود دارد که بدون تماس، امکان برداشت و مستندسازی را با سرعت و دقت بهتری فراهم نموده و در مرحله ترسیم، محیط مناسبی در اختیار قرار دهد؟ فناوری HBIM بر مبنای فتوگرامتری و ابرنقطه، شیوه نوینی برای مستندسازی و ساخت مدل از اجزای معماری ارائه می دهد که نتیجه آن، محصولی متشکل از مدل های سه بعدی هوشمند از تزئینات بوده و شامل تمام جزئیات اثر و حتی روش های ساخت نیز می تواند باشد. به علاوه، باور بر این است که فناوری HBIM می تواند روش موثری در راستای بازخوانی و بازسازی نقوش و طرح های تزئینی محسوب شود. به منظور پیاده سازی روش پیشنهادی، تاق­نماهای آجری با تزئینات گچی زمینه ۸ گنبدخانه مسجد حیاط دوم رباط شرف موردمطالعه و بررسی قرارگرفته و نتیجه مدل سازی انجام شده نشان داد که مدل سازی سه بعدی هوشمند تزئینات می تواند به منظور بازخوانی و بازسازی مورد استفاده قرار گیرد. پارامتریک بودن اجزای مدل شده و هوشمندی آن ها، امکان تغییر ابعاد و یا تغییر خصوصیات اجزا را در مواقع نیاز، به کاربر می دهد و این ویژگی در مواقعی که تصمیم به استفاده از مصالح با ابعاد متفاوت به منظور تمایز اقدامات مرمتی گرفته می شود نیز می تواند تغییرات را پیش از اجرا به صورت مدل مجازی ارائه داده و در روند تصمیم گیری ها و انتخاب درست، بسیار موثر واقع شود.

کلیدواژه ها:

تزئینات وابسته به معماری ، HBIM ، تاق نماهای آجری ، گنبد خانه ، رباط شرف