سواد رسانه ای در ایران، چیستی و چرایی

پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم و تاریخچه سواد رسانه در جهان و اصول و مفاهیم کلیدی مورد نیاز جهت اجراسازی آن در ایران به رشته تحریر در آمده است. نوع پژوهش کیفی و روش تحقیق کتابخانه ای است. با حرکت جهان در راستای تکامل و تنوع ارتباطات انسانی و اجتماعی و توسعه وسایل ارتباطات جمعی، به سوی مرحله ای جدید، نیاز به نوعی آگاهی فعالانه به جهت مقابله با چالش ها و پیامدهای مخرب و رسیدن به اهداف موردنیاز احساس شد. این آگاهی فراتر از سواد خواندن و نوشتن می باشد و سواد رسانه ای نامیده می شود. سواد رسانه ای، نوعی فرایند دسترسی، ارزیابی و تحلیل و ساخت پیام ها در اشکال گوناگون است و به دنبال ایجاد توانمندی تحلیلی و ارزشیابی پیام ها و ایجاد قدرت تولید، انتشار، اشاعه و انتقال اطلاعات به دیگران در قالب های مختلف و گوناگون می باشد. از عناصر سواد رسانه می توان به دسترسی، تحلیل، ارزیابی و ایجاد محتوا اشاره کرد. هدف از سواد رسانه به دست گرفتن قدرت کنترل بر رسانه ها و افزایش نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف آن است. در ایران اولین نهای اجتماعی که افراد با آن آشنا می شوند، آموزش و پرورش است پس به نظر می رسد عهده دار اصلی این امر مهم سیاستگذاران، معلمان و مربیان تربیتی می باشند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که رسانه ها بخش جدایی ناپذیری از زندگی کودکان و نوجوانان هستند در نتیجه همه والدین، رسانه های جمعی، مولفان کتب درسی و غیردرسی، مربیان و معلمان و از همه مهم تر خود دانش آموزان باید دارای این آگاهی مهم باشند.

کلیدواژه ها:

سواد رسانه ای ، انقلاب اطلاعاتی ، آموزش و پرورش ، تفکر انتقادی ، اشباع رسانه ای.