مفهوم شهروند و شهروندی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با وجود پیشبینی حقوق شهروندی در اصول خود از واژه شهروند استفاده نکرده و در فصل سوم حقوق ملت را به کار برده است. قانون اساسی شهروندی را در قالب حقوق ملت در خود جای داده است. جدای از بحث های غالبا فلسفی نه حقوقی راجع به اصالت فرد و جامعه و یا تقسیم بندی های حقوق به فطری و الهی و موضوعه و جرح و تعدیل نظریات و آن ضرورت پرداختن به مقوله شهروندی بسیار حائز اهمیت است و اهمیت فوق العاده آن زمانی بیشتر می شود که این موضوع خواه ناخواه بر سعادت و یا محرومیت شهروندان تاثیر می گذارد با توجه به اینکه جامعه کنونی در ایران در حال حرکت به سمت جامعه مدنی و کسب ویژگی های از این نوع جامعه است و در این راستا سازمان های غیردولتی و مردم نهاد مشغول به کار شده اند شناخت هرچه بیشتر مفهوم شهروند و شهروندی ضرورت پیدا می کند علاوه بر این تابعیت و مفهوم شهروندی که مستقیما با عنصر جمعیت یک سرزمین و عوامل انسانی آن ارتباط کامل دارد و جایگاه آن در اسلام نیز از جمله مسائلی است اهمیت موضوع را دو چندان می کند بنابراین در این پژوهش به بررسی مفهوم و ماهیت شهروند و شهروندی و بررسی این مفهوم در مشروح مذاکرات مقدمه و متن اصلی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و همچنین تغییرات پیش روی این مفهوم در عصر جهانی شدن خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

شهروند ، شهروندی ، تابعیت ، امت ملت ، جهانی شدن ، قانون اساسی